W pokaźnym już dorobku współczesnych badań nad cenzurą dominuje problematyka polityczna zarówno w odniesieniu do XIX, jak i XX wieku. Daleko jej z pewnością do wyczerpania, jednak obiecujące efekty poznawcze przynieść może również ogląd cenzurowania szeroko pojętej problematyki społecznej (w tym polityczno-społecznej, społeczno-obyczajowej, społeczno-ekonomicznej) związanej z procesami modernizacyjnymi (m.in. laicyzacja, industrializacja, migracja, emancypacja, asymilacja, rewolucja seksualna, rewolucja informacyjna), kryzysami gospodarczymi, klęskami naturalnymi, epidemiami itd. Zresztą warto przypomnieć, że ingerowanie w treści uznane za naruszające porządek społeczny (zastany bądź zaprowadzany od nowa) stanowi najbardziej trwałą i uniwersalną zasadę działania urzędów oraz wszelkich instancji cenzorskich (łącznie z autocenzurą). Przy czym rozumienie tego, co społecznie niedozwolone, niepożądane, szkodliwe, wstydliwe zmienia się w zależności od miejsca, czasu i środowiska.

Wzgląd na ochronę miru społecznego i poszczególnych grup czy warstw społecznych (m.in. dzieci, młodzieży, kobiet, mniejszości), konieczność osłony ważnych dla funkcjonowania społeczeństwa instytucji (m.in. wyznaniowych, edukacyjnych), autorytetów osobowych, obowiązek pieczy nad pozytywnym wizerunkiem wspólnoty narodowej otwierają nader szerokie pole ograniczeniom cenzuralnym. Dotyczą bowiem konfliktów społecznych, nadużyć władzy, warunków życia i pracy, ubóstwa, przestępczości, wykluczenia, uzależnień, chorób, zachowań seksualnych itd.

Pragnęlibyśmy, aby tematy zaproponowane przez uczestników odnosiły się zarówno do piśmiennictwa, jak i sztuk plastycznych, teatru, filmu, kultury Internetu. Liczymy, że pod dyskusję zostaną poddane zagadnienia dotyczące m.in.:

· cenzury urzędowej jako regulatora przemian społecznych oraz instrumentu zarządzania nastrojami społecznymi

· cenzury społecznej wobec postaw i wartości reprezentowanych przez poszczególne osoby, grupy i instytucje

· autocenzury jako odpowiedzi na tabu społeczne i obostrzenia cenzury instytucjonalnej

· metacenzury (tj. eliminowania informacji o istnieniu cenzury)

· relacji pomiędzy cenzurą urzędową a cenzurą społeczną

· cenzury wobec publicznej ekspozycji mniejszości (narodowych, etnicznych, seksualnych)

· cenzury wobec negatywnych skutków industrializacji

· cenzurowania obrazów nierówności społecznych, konfliktów społecznych, ekspresji niezadowolenia społecznego

· cenzurowania skutków społecznych powstań narodowych, wojen 

· cenzurowania niewydolności państwa w zakresie ochrony zdrowia, mienia, bezpieczeństwa publicznego

· relacji między cenzurą a pruderią

· cenzury w kontekście skandali obyczajowych

· cenzury w kontekście ochrony wizerunku (instytucji, osób publicznych)

· cenzurowania obrazów przemocy – fizycznej i werbalnej (m.in. wulgaryzmów)

· cenzury/autocenzury w biografistyce

· cenzury/autocenzury w literaturze dla dzieci i młodzieży

· cenzurowania procesu recepcji tekstów literackich

· cenzury/autocenzury w nauce (np. zagadnienie wymiany elit)

Lista możliwych kierunków naszej refleksji jest oczywiście szkicowa i otwarta. Ciekawi jesteśmy Państwa pomysłów, które umożliwią rozpoznanie potencjału zaproponowanej przez nas perspektywy badawczej. 

Do udziału w konferencji zapraszamy badaczy reprezentujących humanistykę i nauki społeczne. Konferencja odbędzie się w trybie mieszanym: stacjonarnym i zdalnym 23. i 24. maja 2024 roku.

Prosimy o zgłaszanie tytułów wystąpień z abstraktami (do 200 słów) na adres konferencjacenzura@gmail.com do dnia 15. marca 2024r. Opłata konferencyjna wynosi 350zł. Planowana jest recenzowana publikacja pokonferencyjna.

Organizatorzy zastrzegają sobie prawo wyboru referatów i artykułów do druku.