"Obraz między sacrum i profanum" Trzecia Ogólnopolska Konferencja Interdyscyplinarna z cyklu: "Co i jak poznajemy przez obrazy?"
MINIONA
-
Dom Pracy Twórczej Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich
Częstochowa, ul. Zbierskiego 2/4
Częstochowa, ul. Zbierskiego 2/4
Idea konferencji
Celem konferencji „Co i jak poznajemy przez obrazy? Obraz między sacrum i profanum” jest wielostronna analiza zjawisk, które tworzą dokonujący się w kulturze zwrot ikoniczny a także określenie na czym polega recepcja rzeczywistości, która odwołuje się do obrazów a nie tylko słów i pojęć.
Proponowane tematy do dyskusji:
- W jaki sposób poznanie pojęciowe i obrazowe mogą uzupełniać się i wzbogacać w procesie poznawczego docierania do sfery sacrum?
- Czy obrazy rzeczywistości powstające w nauce i filozofii – jako modele odzwierciedlające głęboką strukturę świata – pozwalają poznawczo dotknąć sfery sacrum, czy też bez reszty należą do sfery profanum.
- Czy język i dyskurs oparty na pojęciach są w stanie odzwierciedlić wewnętrzną rzeczywistość duchową człowieka, w której odnajduje on przestrzeń dla przeżywania sacrum? Jaki język pozwala szybciej docierać do sacrum i lepiej tę rzeczywistość poznawać i opisywać – obrazowy (metaforyczny) czy pojęciowy? Przekaz zawarty w Ewangeliach poucza o wartości obrazowej przypowieści o charakterze parabolicznym a wiele stuleci rozwoju teologii o wartości spekulacji opartej na pojęciach.
- Czy możliwe jest malarstwo (sztuka w ogóle) w pełni neutralna światopoglądowo? Czy sztuka popularna (komiks, film, widowisko…) sytuują się po stronie pojęcia profanum w sztuce współczesnej?
- W jaki sposób muzyka sakralna usiłuje prezentować (reprezentować) rzeczywistość z definicji nieprzedstawialną zmysłowo.
- Jaką funkcję pełnią obrazy w poznaniu teologicznym? Czy tradycyjnie spekulatywna i oparta na pojęciach teologia chrześcijaństwa zachodniego jest w stanie przyswajać osiągnięcia teologii ikony chrześcijaństwa wschodniego? Czy kultura Zachodu jest w stanie przezwyciężyć swój obrazoburczy (Gilbert Durand) charakter, który kształtował się w długim procesie historycznym. Czy możliwa jest, a jeżeli tak, to w jaki sposób jest możliwa teologia obrazowa?
- Czym różni się malarstwo (witraż, rzeźba, architektura) religijne od sakralnego? Jakie są podstawy tej dystynkcji i w jakich relacjach mogą pozostawać w kontekście owego rozróżnienia aspekty formalne i treściowe dzieł sztuki.
- Czy sztuka abstrakcyjna, skoncentrowana na poszukiwaniach formalnych i zrywająca z tradycyjnie pojętym przekazem treściowym i ideowym jest przejawem nowoczesnego (ponowoczesnego) profanum ?
- Czy profanum dużej części współczesnego malarstwa i współczesnej sztuki bardziej wyraża się w neutralności wobec problemów światopoglądowych, swoistym indyferentyzmie światopoglądowym, czy też raczej w zaangażowaniu w propagowanie ateizmu ( antyteizmu). Czy prowokacyjny i obrazoburczy charakter wielu obrazów, instalacji czy performensów ma służyć kompromitowaniu postaw ludzi wierzących, czy też jest próbą realizacji wolności artystycznej wypowiedzi? Jakie powinny być granice owej wolności i co może je wyznaczać?
- Jakie są szanse na szeroką recepcję teologii wychodzącej od pojęcia piękna (Hans Urs von Balthasar), gdy sztuka współczesna i kultura zdaje się już nie uwzględniać tej kategorii i traktować ją jako historyczną a może nawet anachroniczną?