Czcigodni Państwo.

Koło Naukowe Filozofii Religii z Instytutu Filozofii Uniwersytetu Wrocławskiego, współpracując z Zakładem Filologii Greckiej (Instytut Studiów Klasycznych, Śródziemnomorskich i Orientalnych), pragnie zaprosić na konferencję pt. „Φυγή, ἄσκησις, μελέτη θανάτου. Ćwiczenia z ucieczki, ćwiczenia z umierania”, która przedsiębrana będzie w schronisku w osadzie Góra Igliczna, wieś Wilkanów, koło Międzygórza (Masyw Śnieżnika), 17 i 18 września 2016 roku (miejsce ulec może niewielkiej zmianie).

Φυγή, czyli ucieczka, oraz μελέτη θανάτου, a więc dbałość o śmierć albo powiązana z umieraniem praktyka, to dwie podpory filozofii rozumianej — dla przykładu przez Pierre’a Hadota, Juliusza Domańskiego i Karla Alberta — jako ćwiczenie duchowe: ἄσκησις. Znane z czasów antycznych, bodaj najdobitniej, przynajmniej w dostępnych dziś źródłach, dające o sobie znać na kartach Platońskich dialogów, nie przestały, przybierając co prawda różne kształty i narracje, być dla umiłowania mądrości obowiązujące. Za nić przewodnią, raczej ze względu na przesłanie niż czas i miejsce jej powstania, postanowiliśmy obrać dwa wyimki z Platona: „διὸ καὶ πειρᾶσθαι χρὴ ἐνθένδε ἐκεῖσε φεύγειν ὅτι τάχιστα. φυγὴ δὲ ὁμοίωσις θεῷ κατὰ τὸ δυνατόν” („Theaitetos”, 176 ab; „Dlatego właśnie próbować trzeba uciec stąd tam jak najprędzej. Ucieczka to upodobnienie się do boga, na ile to możliwe”) oraz „καὶ τῷ ὄντι τεθνάναι μελετῶσα ῥᾳδίως: ἢ οὐ τοῦτ᾽ ἂν εἴη μελέτη θανάτου;” („Phaidon”, 80 e—81 a; „I zaiste wprawiała się [dusza] w umieranie bez trudu; czyż nie była to właśnie pielęgnacja śmierci?”). To tylko punkt wyjścia, po którym proponujemy trzy drogi, a to zaznaczając, że podobna zarówno je ze sobą splatać, jak i — jakkolwiek nawet wówczas chcielibyśmy pozostawać w ich pobliżu — z nich zbaczać.

1. „Φυγή, ἄσκησις, μελέτη θανάτου: o wzorcach i o początkach”, czyli o myśli starożytnej, w świetle której wolno dziś te idee dostrzegać. Przykłady, będące co najwyżej podpowiedzią, to: Platońska ucieczka nakreślona w dialogu Theaitetos; być może — skoro jeszcze się cofnąć — Parmenides z Elei, który wedle swego poematu „Περί Φύσεως” gnał drogą „odległą od traktu ludzkiego” („ἦ γὰρ ἀπ’ ἀνθρώπων ἐκτὸς πάτου ἐστίν”, B1), a więc daleką od ścieżki „śmiertelnych” („βροτοί”); filozoficzna atopia, a przeto pewnego rodzaju obcość i nieumiejscowienie; delfickie polecenie „γνῶθι σεαυτόν” („poznaj samego siebie”) i powiązana z nim asketyczność; ale też życie‑umieranie według Hegezjasza, zwanego „nawołującym do śmierci” („πεισιθάνατος”), oraz utkwiona w ἄσκησις praktyka.

2. „Φυγή, ἄσκησις, μελέτη θανάτου: o odbiciach, oraz o odbiciach odbić”, czyli o późniejszych odsłonach ćwiczenia duchowego. Od chrześcijańskiej przemiany ἄσκησις w ascezę; przez nowożytność: Arthura Schopenhauera uciekającego w muzykę albo Philippa Mainländera i jego ucieczkę ostateczną; po wreszcie — bo trudno ich nie zauważyć, nawet nie chcąc się do nich odnosić — Sein zum Tode Martina Heideggera czy tanatologiczne zacięcie Emila Ciorana. Chętnie usłyszymy zarówno o anachoretach, jak i o ucieczkach z lat ostatnich: „ucieczce człowieka od człowieka” Józefa Tischnera, Levinasowym „O uciekaniu” bądź „Ucieczce z dowolności” Josefa Mitterera, w końcu zaś — o praktycznym sposobie uprawiania filozofii-ucieczki przedsięwziętym przez Constantina Noicę.

3. „«Φυγή», «ἄσκησις», «μελέτη θανάτου»: słowa i słowa”, czyli o słowach. Zważając na okoliczność, że myślimy językiem — co prawda nie tylko dzięki niemu, ale z dużą jego pomocą — radzi bylibyśmy usłyszeć bliskie filologii uwagi o odcieniach „φυγή”, „ἄσκησις” i „μελέτη θανάτου”; o, dla przykładu, zależnościach między pojawiającymi się u Platona a tłumaczonymi na „uciekanie” czasownikami „φεύγω” i „ἀποδιδράσκω”, a może nawet „ἀναχωρέω”; a także o tym, czym różnią się ćwiczenia tkwiące w „ἄσκεω”, „μελετάω” i „γυμνάζω”; jak wreszcie mają się do siebie „μελέτη θανάτου” i „commentatio mortis” czy — będące, skoro porzucić uszczuplający to słowo językowy uzus, godną uwagi „imitacją” fragmentu z „Phaidona” — „przywykanie do śmierci” Felicjana Kozłowskiego.

Spodziewając się — nade wszystko — doktorantów i studentów, zapraszamy także innych, w tym i akademików bardziej doświadczonych. Zapowiedzi (abstrakty) swoich referatów, od 550 do 1100 znaków, wraz z afiliacją słać prosimy na adres: knfilozofiireligii@gmail.com, do 24 lipca 2016 roku. W schronisku, w którym spotkanie się odbędzie, dostępne są — na własny koszt — noclegi (ograniczona ich liczba na miejscu; duży wybór — z podobną ceną — w Międzygórzu, niespełna godzinę pieszej drogi od „Na Iglicznej”) oraz wyżywienie; uczestnictwo w konferencji, tak czynne jak bierne, pozostaje bezpłatne.

strona: https://feugein.wordpress.com (http://filozofia.wns.uni.wroc.pl/Kolo-Naukowe-Filozofii-Religii-wraz-z-Zakladem-Filologii-Greckiej-zaprasza-na-KONFERENCJE-pt-----Cwiczenia-z-ucieczki-cwiczenia-z-umierania)
kontakt: knfilozofiireligii@gmail.com
miejsce: „Na Iglicznej”, Góra Igliczna, wieś Wilkanów (koło Międzygórza), Masyw Śnieżnika
czas: 16-18 września 2016 r.
termin zgłoszenia: 19 sierpnia 2016 r.
zawartość zgłoszenia: 550-1100 znaków abstraktu oraz afiliacja (uczelnia, stopień)
dojazd: PKS z Kłodzka do Międzygórza; później: 45 minut piechotą
udział: bezpłatny; nocleg i wyżywienie na koszt własny (w schronisku „Na Iglicznej”, w którym spotkanie się odbędzie, albo nieopodal — w Międzygórzu)