Temat spotkania oznacza pewien proces oraz związany z nim wysiłek wyrażania filozoficznych treści w języku polskim. Dotyczy więc zarówno oryginalnej twórczości, jak i prac translatorskich. Nie chodzi tutaj jednak o poziom czysto językowy, wzajemnych relacji języków oraz trudności technicznych związanych z przekładami, lecz o przekaz istotnych treści filozoficznych w spotkaniu różnych kultur. Język zostanie tutaj potraktowany jako najdoskonalszy przejaw oraz wyróżnik polskiej kultury.
Jakość współczesnych relacji pomiędzy różnymi kulturami zależy także od uważnego przestudiowania ich w perspektywie historycznej. Historia kultury polskiej dostarcza bogatych przykładów takich spotkań. Jednym z zamierzonych celów seminarium jest potraktowanie tych spotkań jako żywego źródła istotnych myślowych inspiracji, nie tylko zbioru pouczających anegdot. Nie oznacza to, że anegdoty nie mogą dostarczyć bodźców dla poważnych refleksji. Ludwik Grzymała Jabłonowski (1810-1887) w wydanych przez Wydawnictwo Literackie Pamiętnikach (Kraków 1963, s. 41-42) w sposób iście anegdotyczny krytykuje en bloc ówczesną „inteligencję”: „Były to czasy [mniej więcej pierwsza połowa XIX w.], w których nasza pyszałkowata inteligencja (…) oburzała się na francuskie wychowanie dzieci i na ogólne używanie francuskiego języka, jednakże jedno i drugie było nam puklerzem przed zniemczeniem. (…) Towarzystwo nasze na wsi i w mieście, w domu (...) i na ulicy obsaczone było szpiegami, wiec chętnie używano francuskiego języka, Żydom, Niemcom i całej inteligencji, bardzo mało narodowym duchem przejętej, niezrozumiałego. Otóż to niezrozumienie mowy naszej złościło ich i dotąd złości. Nie zdarzyło mi się słyszeć, by kiedy inteligencja używanie niemieckiej mowy potępiała, bo sama ją rozumiała, francuskiej nienawidziła, bo jej kontrolę nad naszym światem utrudniała. Sami mnóstwem słów i składni każąc naszą mowę i przekształcając ją w niemiecko-żydowsko-ruski żargon, z którego do dziś otrząść się nie mogą, indyczyli się, słysząc jakie francuskie słowo między nasze zaplątane. Jednakże nasza piękna mowa – równie jak francuska – kształciła się na łacinie i na niej oparła jednej (…)”. Czy rzeczywiście „na niej jednej”? Inspiracji – nie tylko w wieku XIX i później – było wiele i pochodziły one z wielu obszarów i kultur, niekoniecznie tworząc przy tym „żargon”, a raczej ubogacając polski język. To prawda, zagadnienia filozoficzne rozważane w języku polskim pojawiały się przy okazji przekładów klasycznych tekstów z łaciny. Jednym z pierwszych w Europie przekładów pism etycznych i politycznych łacińskiego Arystotelesa na język nowożytny był przekład na język polski, uczyniony przez Sebastiana Petrycego z Pilzna, krakowskiego profesora. Został wydany na początku XVII w., wraz z obszernym komentarzem jego autorstwa. Dotyczył on kontekstu polskiego omawianych zagadnień filozoficznych.
Analogiczną drogę przechodziły wiele stuleci wcześniej dzieła myśli greckiej, przekładane, parafrazowane i dostosowywane do kontekstu rzymskiego przez Cycerona. Filozofia bowiem jest szczególnym oraz wyjątkowym przedmiotem, a raczej bezcennym depozytem, który bywa przekazywany, ale równocześnie przetwarzany i dostosowywany do potrzeb tych, na język których bywa przekładana. Rzetelny wysiłek związany z przekładami równocześnie rozwija i ubogaca język, rozwija kulturę. Wpływając na to, co partykularne, nigdy nie niszczy źródłowości języka – wręcz przeciwnie – zachowanie jej jest warunkiem koniecznym przyjęcia i zrozumienia tego, co ma wymiar i walor uniwersalny. Sesja ma dostarczyć analiz i refleksji dotyczących właśnie tego iście dialektycznego napięcia pomiędzy partykularyzmem polskiej kultury i szczególnymi właściwościami polskiego języka, będącego jej wyrazem oraz tym, co z natury swojej, stanowiąc problem filozoficzny, ma wymiar uniwersalny.