II Interdyscyplinarna Ogólnopolska Konferencja Naukowa "Nie-miejsce, nie-czas" pod hasłem "Mit-Kobieta-Bunt"


MINIONA -

aula 414
Częstochowa, ul. Zbierskiego 2/4

Konferencja, na którą mamy zaszczyt Państwa zaprosić, jest kontynuacją przedsięwzięcia, które odbyło się we wrześniu 2017 roku pod tytułem „Nie-miejsce, nie-czas. Człowiek wobec współczesności”. Tym razem zapraszamy do udziału w dyskusji na temat szeroko rozumianych kategorii: mitu i buntu. Zachęcając do namysłu nad pojęciem mitu, przywołamy słowa Erazma Kuźmy, które doskonale oddają specyfikę tego trudnego do zdefiniowania i niejednoznacznego pojęcia: „Zmienność i nieuchwytność znaczenia mitu – od takich pełnych ubolewania konstatacji  rozpoczynają swe prace prawie wszyscy jego badacze- nie musi być wcale wadą, przeciwnie, niektórzy sądzą, że jest to jego zaletą i siłą”[1]. Centralną postacią naszych rozważań pragniemy uczynić kobietę, wpisując się w ten sposób w obchody setnej rocznicy uzyskania przez Polki praw wyborczych. Przy tej okazji chcemy przyjrzeć się mitom dotyczącym kobiet, a funkcjonującym od dawna w obiegu społecznym i mającym swe odzwierciedlenie w literaturze. Interesuje nas również bunt kobiet przeciwko ograniczającym je konwenansom i krzywdzącym stereotypom. Nasza konferencja ma charakter interdyscyplinarny i nie koncentruje się jedynie na problematyce literaturoznawczej. Pragniemy, by rozważania wokół kategorii mitu i buntu oraz kobiety, jako ich podmiotu, podjęte zostały również przed filozofów, antropologów kultury, historyków, historyków sztuki, a także przedstawicieli nauk społecznych: pedagogów, socjologów, politologów. Adresatami wrześniowego spotkania czynimy pracowników naukowo-dydaktycznych, doktorantów, studentów oraz wszystkich zainteresowanych omawianą problematyką.

Wśród proponowanych obszarów naukowej refleksji znajdują się między innymi poniższe zagadnienia:

- mit jako kategoria metodologiczna i zmiany jej roli we współczesnej humanistyce i naukach społecznych (R. Barthes, S. Taylor, E. Cassirer, C. Levis-Strauss, M Eliade);

- sposoby funkcjonowania mitu i formy myślenia mitycznego – ujęcie interdyscyplinarne;

- świadomość mityczna jako problem filozoficzny ( H.G. Gadamer N. Hartmann, L. Kołakowski);

- mit jako przedmiot badań politologicznych i socjologicznych (kategoria mitu w analizie i refleksji politologicznej, współczesna mityzacja w przestrzeni społecznej);

- kategoria mitu w badaniach literackich (rozumienie pojęcia mit, stereotyp, mityczność, mitologizacja, demitologizacja, powtarzalność, mit jako: geneza, prefiguracja, struktura, znaczenie, wartość, mit i utopia);

 - współczesne mitoznawstwo a komparatystyka literacka;

- bunt (sposoby rozumienia buntu, opór i bunt, bunt jako kategoria ontologiczna, filozoficzna);

- bunt w literaturze i kulturze (oblicza „literackiego” buntu i sprzeciwu, twórca jako „ buntownik”, bunt w powieści antyutopijnej);

- nieposłuszeństwo obywatelskie jako szczególna postać buntu;

- struktura przestrzeni wolności i oporu w kulturze i sztuce;

- konstatacja –formy buntu we współczesnym społeczeństwie;

- psychologiczna analiza zjawiska buntu;

- kobiety wtłoczone w stereotypy, społeczne oczekiwania wobec kobiet (matka-Polka, posłuszna, uległa  żona, małżeństwo jako akt nobilitujący kobietę, przypisywanie kobietom „typowo kobiecych” cech);

- ciężar społecznych oczekiwań wobec kobiet (niemożność decydowania o własnym losie, brak akceptacji dla kobiet rezygnujących z macierzyństwa, tłamszenie własnej osobowości, przeszkody w rozwijaniu własnych pasji, trudności w zdobyciu wykształcenia);

- oblicza kobiecego buntu wczoraj i dziś: (w wymiarze jednostkowym: stawianie oporu rodzicom narzucającym córkom niechciane małżeństwa, poszerzanie swojej osobistej przestrzeni w związkach, odrzucanie zamążpójścia na rzecz rozwoju swoich pasji, uzdolnień, powołania;  w wymiarze społecznym: udział w ruchach emancypacyjnych, działania edukacyjne (mające znamiona pracy u podstaw) wśród ubogich zaniedbanych kobiet, udział w polityce i życiu społecznym  (zdobywanie wyższego wykształcenia, zajmowanie stanowisk zarezerwowanych dotychczas dla mężczyzn, wykonywanie „męskich zawodów”, publikacje, działalność dydaktyczna).

[1] E. Kuźma, Kategoria mitu w badaniach literackich [w:] Pamiętnik Literacki: czasopismo kwartalne poświęcone historii i krytyce literatury polskiej 77/4, s. 55                                  






Aktualizacja:  2018-09-09