Zanieczyszczenia powietrza są uznawane za jeden z głównych czynników indywidualnego narażenia ludzi, w tym również grup wrażliwych, jakimi są dzieci oraz osoby chore i starsze. Za narażenie to odpowiada zarówno jakość powietrza atmosferycznego, jak i jakość powietrza wewnątrz pomieszczeń, w których spędzamy większość swojego życia. Ekspozycja na zanieczyszczenia powietrza może prowadzić do tzw. krótko- i długoterminowych skutków zdrowotnych, nawet przy stosunkowo niskich stężeniach zanieczyszczeń.

Do głównych zagrożeń zalicza się zanieczyszczenia gazowe takie, jak tlenki azotu, dwutlenek siarki i ozon oraz zanieczyszczenia pyłowe. Większość emisji pyłowych pochodzi z procesów spalania paliw stałych w sektorze komunalno-bytowym, głównie węgla kamiennego i drewna. Duży udział niskiej emisji w ogólnym bilansie emisji zanieczyszczeń przyczynia się do znacznego pogorszenia jakości powietrza w sezonie grzewczym. Warunki meteorologiczne w półroczu chłodnym w powiązaniu z niekorzystnym przewietrzaniem, charakterystycznym dla zwartej zabudowy miejskiej lub wynikającym z ukształtowania powierzchni terenu, powodują, że częstym zjawiskiem jest występowanie epizodów ekstremalnie wysokich stężeń zanieczyszczeń powietrza i epizodów smogowych.

Według danych opublikowanych w 2018 r. przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) aż 36 polskich miast znalazło się wśród 50 najbardziej zanieczyszczonych miast w Europie pod względem stężeń pyłu PM2,5 w powietrzu. Europejska Agencja Środowiska (EEA) podaje, że w 2015 r. w Polsce z powodu zanieczyszczenia powietrza pyłem PM2,5 przedwcześnie zmarło ponad 44 tys. osób (raport EEA 2018). Konsekwencjami zdrowotnymi złej sytuacji aerosanitarnej kraju są: zwiększona zachorowalność, umieralność i skrócenie oczekiwanej długości życia, co przekłada się na wysokie koszty zdrowotne, społeczne oraz gospodarcze.

W trakcie wystąpienia zaprezentowane zostaną zagadnienia związane z jakością powietrza atmosferycznego w Polsce, w tym dane monitoringowe, oraz dotyczące zdrowia populacji ludzi. Chcielibyśmy, aby to seminarium dało możliwość ugruntowania wiedzy oraz stało się miejscem do dyskusji o aspektach środowiskowych, jak również zdrowotnych.

Prowadzący: dr Ewa Błaszczyk, Ewa Strzelecka-Jastrząb, Marian Cenowski – IETU