Kongres stanowić będzie okazję do wymiany informacji oraz doświadczeń osób zaangażowanych w badania dotyczące tematu zsyłek Polaków, a także osób czynnie zaangażowanych w rozwój i unowocześnianie polskiego szkolnictwa poza krajem, w tym w przekazywanie polskich tradycji młodemu migracyjnemu pokoleniu. Ponadto Kongres poprzez debatę na temat polskich tradycji i metod skutecznego podtrzymywania ciągłości kulturowej wpisuje się w działania na rzecz powrotu do kraju. Uruchomiona na użytek Kongresu strona internetowa zostanie utrzymana po jego zakończeniu i służyć będzie jako miejsce dialogu oraz podtrzymywania kontaktów między środowiskami krajowymi i migracyjnymi w następnych latach.

Aby skutecznie zrealizować zadania integracyjne (kształtowania i podtrzymywania więzi i kontaktów z Polską), PAU zaprasza do współpracy znane instytucje naukowe, tym razem w organizacji Kongresu pomagają Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń UP http://www.zsylkiwypedzenia.up.krakow.pl/, oraz Jagiellońskie Centrum Studiów Migracyjnych.

IV Kongres będzie platformą spotkania i integracji środowisk migracyjnych reprezentujących różne kraje oraz tych środowisk ze stroną krajową. Od strony praktycznej patrząc, każdy dotychczasowy Kongres owocował nawiązywaniem współpracy zarówno między przedstawicielami różnych skupisk migracyjnych, jak również między nimi a krajem. Tak będzie i tym razem. Uczestnicy obrad zwykle nie mają okazji do spotkań, wymiany opinii, doświadczeń, poszukiwania wspólnych rozwiązań. Zaproszenie ich do kraju i umożliwienie im wygłoszenia opinii to sygnał, iż władze są zainteresowane utrzymaniem z nimi kontaktu i wysłuchaniem ich oczekiwań. Wśród uczestników znajdą się różne środowiska: Sybiracy (z kraju oraz z diaspory) i badacze ich dziejów z kraju oraz z zagranicy; działacze edukacyjni (wytypowani przez Kongres Oświaty Polonijnej), młodzi badacze migracji. Kongres stanie się w ten sposób platformą spotkania i dyskusji osób reprezentujących najstarsze i najmłodsze pokolenia migracyjne. Umiejscowienie tego spotkania w Krakowie stanowi dodatkową atrakcję dla zagranicznych uczestników.

Celem ogólnym IV Kongresu Polskich Towarzystw Naukowych na Obczyźnie jest budowanie więzi między różnymi środowiskami migracyjnymi, w tym najstarszym i młodym pokoleniem oraz między nimi wszystkimi a krajem, poprzez stworzenie atrakcyjnej platformy współpracy, wymiany informacji oraz doświadczeń. Dotyczy to między innymi wspólnych przedsięwzięć, jak współpraca badaczy z Polski i z diaspory w studiach na temat dziejów Sybiraków oraz w badaniach na temat edukacji ojczystej w diasporze.

Drugim celem ogólnym jest kontynuacja zapoczątkowanej podczas III Kongresu PTNnO debaty na temat polskiego szkolnictwa poza krajem. Chodzi o wyłonienie w porozumieniu z Kongresem Oświaty Polonijnej gremium, w którym reprezentanci strony krajowej oraz środowisk migracyjnych będą regularnie monitorować sytuację, stawiać diagnozę, poszukiwać nowych rozwiązań, proponować nowoczesne metody nauczania tradycji ojczystych (w tym np. dziejów polskich Sybiraków). Wszystko to umożliwi koordynację działań, która przełoży się na efektywne organizowanie polskiego szkolnictwa poza krajem oraz propozycje atrakcyjnych programów nauczania.