Kultura wykluczenia? Choroba jako wykluczenie
Częstochowa, ul. Zbierskiego 2/4
Pojęcie wykluczenia towarzyszy niemalże wszystkim refleksjom na temat współczesnej kultury. Wywołuje niejasności, prowokuje do dyskusji, rodzi pytania. Pojawia się w różnych kontekstach i rozważane jest na wielu płaszczyznach. Wydaje się być cechą integralną każdej kultury, pojawiając się niczym antyteza każdego systemu i porządku budowanego w kulturowych kategoriach. Funkcjonuje w refleksji nad językiem, myśleniem, poznaniem. Dlatego proponujemy przyjrzeć się wykluczeniu w szerokim znaczeniu, tak by wytropić tę nieznośną grę społeczną, porządkującą i równocześnie kategoryzującą świat idei, ale także ludzi czy szerzej – wszystkich istot żywych.
Tym razem proponujemy przyjrzeć się wykluczeniu osób chorych. Jak pokazała Susan Sontag każda epoka i każda cywilizacja podchodzi do choroby w sposób warunkowany paradygmatami i wzorcami kulturowymi. Na przestrzeni wieków możemy zobaczyć, jak zmieniały się tabu dotyczące choroby, które choroby uważano za wstydliwe, a o których nic nie chciano wiedzieć. Choroby również różnorako mitologizowano. Choroby psychiczne, AIDS, czy nowotworowe były utożsamiane z symptomami złego życia, kwalifikacji samego chorego jako niemoralnego. Z kolei takie choroby jak na przykład gruźlica były traktowane jako romantyczne, przydające szlachetności chorującemu.
Interesuje nasz samo podejście do choroby w swej różnorodności postaw, od strachu i traktowania choroby jako kary za grzechy czy złe życie, przez banalizację i trywializację choroby, po mitologizowanie choroby oraz chorego. W tym kontekście ważne jest zadania sobie pytania czym choroba jest: stanem naturalnym człowieka, wynikającym z jego biologicznych uwarunkowań i cielesnych ułomności, czy aberracją, z którą, jak chce Max More należy walczyć tak jak z aberracją i błędem w samej naturze człowieka.
Dlatego proponujemy się przyjrzeć takim zagadnieniom jak:
- Mitologie choroby
- Choroby tabu
- Choroby cywilizacyjne
- Reakcja na chorobę: strach, ucieczka, wyparcie
- Stygmatyzacja chorych
- Choroba jako rekcja na codzienność
- Ucieczka w chorobę,
- Choroba jako sposób życia
- Ucieczka przed chorobą, wyparcie choroby z naszej codzienności
- Medykalizacja zdrowia i choroby
- Czym jest zdrowie wobec choroby
- Czy choroba jest normą, czy aberrację ludzkiego życia?
Konferencja planowana jest 13, 14 i 15 listopada 2015 w Krakowie, będziemy obradować w Auditorium Maximum Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Naszą konferencję poprzedzi cykl spotkań warsztatowych ogłaszanych na naszej stronie (kulturawykluczenia.wordpress.com) i facebooku.
Przewidujemy publikację najciekawszych artykułów.