Seminarium teoretycznoliterackie "Poszerzanie pola". Seminarium II: Postfuturyzm
Częstochowa, ul. Zbierskiego 2/4
Drugie seminarium z cyklu Poszerzanie pola poświęcone będzie tematyce postfuturystycznej.
Długie trwanie awangardy wydaje się określeniem z gruntu oksymoronicznym – w projekt awangardowy wpisane zostaje bowiem (już w pierwszym manifeście futuryzmu z 1909 roku) przekonanie o krótkotrwałości wszelkiej nowej sztuki, jej efemerycznym charakterze. Nie dziwi więc, że teoretycy awangardy, aby poradzić sobie z autonegacyjnością wystąpień artystów eksperymentalnych początku wieku, konstruują negatywistyczne teorie tego zjawiska. Poczynając od – wskazujących nihilizm oraz agonizm jako jedne z podstawowych „momentów” awangardy – klasycznych już rozpoznań Renato Poggiolego, poprzez nośną koncepcję estetyki negatywnej Theoroda W. Adorna czy ukierunkowany na zerwanie ze sztucznością sztuki i jej instytucjonalizacją projekt Petera Bürgera, aż po teorie kryzysu oraz śmierci awangardy pojawiające się w pracach Mateia Călinescu czy Paula Manna, badacze nowej sztuki próbują zdefiniować ją jako przestrzeń samozaprzeczenia, prowokowania własnej klęski. Podejmowana przez nich narracja umacnia zaś paradoksalnie nieustanną obecność awangardy zarówno w myśli teoretycznej, jak i praktyce artystycznej.
Podczas seminarium Postfuturyzm chcielibyśmy poddać dyskusji przede wszystkim zagadnienie możliwości istnienia awangardy po awangardzie: negatywnego uobecnienia jej spuścizny w myśli filozoficznej, antropologicznej czy społecznej dzisiaj. Stawiamy sobie za cel przeanalizowanie kilku – właściwych historycznej awangardzie i bezpośrednio powiązanych z futuryzmem – konceptów: apoteozy prędkości, przyszłości oraz maszyny. Pojawiają się one we współczesnej refleksji poprzez zaprzeczenie lub iterację – powrót ku gestom, formułom czy ideom awangardowym nigdy nie jest poszukiwaniem źródła, ponowieniem ani powtórzeniem. Stają się one raczej negatywnym punktem odbicia dla teorii ponowoczesnych: dromoskopii Paula Virilio, postfuturyzmu i postprzyszłości Franca ‘Bifo’ Berardiego, cyborgizacji Donny Haraway. Czy jednak teoretyczne koncepty powinniśmy wykorzystać do badania twórczości postawangardowej i w jaki sposób należy ją zdefiniować? Dlaczego mogą się one okazać użyteczne dla prowadzenia analiz wewnątrzawangardowej podejrzliwości i nurtów krytycznych (tj. dadaizmu czy ekspresjonizmu)? Czy krytyka awangardowych postulatów staje się współcześnie negacją awangardowego paradygmatu antropologicznego oraz estetycznego?
Panelistom proponujemy następujące zagadnienia:
- samozagłada awangardowego paradygmatu: koncepcje „końca sztuki”, a-sztuki czy po-sztuki, teoria śmierci awangardy (P. Mann), awangarda jako sztuka kryzysu i artystyczna tanatofilia (M. Călinescu);
- teraźniejszość w czasach skompromitowanej przyszłości: kryzys pojęcia przyszłości u Franca ‘Bifo’ Berardiego, koncepcja celularyzacji jednostki, rozszerzanie się teraźniejszości (H. Nowotny);
- rewaloryzacja konceptów futurystycznych w czasach postprzyszłościowych: teoria cyborgizacji D. Haraway, dromoskopia P. Virilio;
- iterowalność gestów awangardowych, mnogość zjawisk po-awangardowych (neoawangarda, postawangarda, nooawangarda, asemic writing, sztuka autodestrukcyjna, performance, neoeksperymentalizm itp.)
Dyskusja wokół zaproponowanych w referatach konkretnych praktyk interpretacyjnych zostanie połączona z wnikliwą lekturą seminaryjną czterech książek lub artykułów teoretycznych. Proponowane teksty to:
· Paul Mann, The Theory-Death of the Avant-Garde
· Franco ‘Bifo’ Berardi, After the Future
· Paul Virilio, Negative Horizon
· Donna Haraway, Manifest cyborgów
Na każde wystąpienie w pierwszej części spotkania (panel dyskusyjny) przewidujemy po 30 minut dla każdego z 3-4 panelistów. Druga część (warsztaty) będzie otwarta dla publiczności, która weźmie aktywny udział w dyskusji. Lista zaproponowanych tekstów teoretycznych zostanie udostępniona z wyprzedzeniem.
Udział w seminariach jest bezpłatny, organizatorzy nie zwracają kosztów przejazdu ani noclegów. Uczestnicy otrzymają zaświadczenia o udziale i/lub wygłoszeniu referatów.
Zgłoszenia zawierające:
– imię, nazwisko oraz afiliację
– tytuł proponowanego wystąpienia
– abstrakt (maks. 1500 znaków) oraz słowa-kluczowe
prosimy przesyłać na adres poszerzaniepola@gmail.com lub za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego na stronie: poszerzaniepola.wordpress.com najpóźniej do dnia 10 lutego