Keynote speaker: Prof. Scott Slovic (University of Idaho)

Invited speaker: Dr Julia Fiedorczuk (Uniwersytet Warszawski)

 

Dyskurs ekokrytyczny charakteryzuje się wciąż znacznymi dysproporcjami między anglosaskimi środowiskami naukowymi a kontynentalną Europą, szczególnie Środkowo-Wschodnią. W tym pierwszym kontekście ekokrytyka rozwija się prężnie już od kilku dziesięcioleci, w drugim dopiero zaczyna zapuszczać korzenie.

         Podstawowym celem ekokrytyki pozostaje od początku zwrócenie uwagi na kwestie relacji środowiska i literatury. Pod szyldem ekokrytyki znaleźć dziś można wiele zróżnicowanych perspektyw i tematów, które na pierwszy rzut oka nie wydają się mieć wiele wspólnego z literaturą, m.in.: głęboką ekologię (deep ecology), ekofeminizm, ekologię miasta i życia codziennego, sprawiedliwość środowiskową czy bioregionalizm – by wymienić tylko kilka.

         Wydaje nam się konieczne szersze wprowadzenie ekokrytyki do humanistyki naszego regionu, ponieważ humanistyka nie może uniknąć podstawowych pytań ekokrytycznych, pytań o granice interwencji ekologicznych wobec jednostki i społeczeństwa, pytań o zbieg polityki ekologicznej z problemami globalizmu, kolonializmu i postkolonializmu. Ogromna etyczna i polityczna złożoność tych zagadnień sprawia, że szukanie odpowiedzi na nie zdaje się nam szczególnie istotne, zwłaszcza z perspektywy krajów przez lata zmagających się z mocarstwową dominacją, a obecnie w dużej mierze zależnych od wpływów wielkiego kapitału.

         Ze względu na duży rozdźwięk w postępach badawczych oraz nasze specyficzne geopolityczne usytuowanie, chcielibyśmy podjąć refleksję nad tekstami z obszaru Europy Środkowo-Wschodniej, nie tylko tymi wprost dotyczącymi związków człowieka i innych zwierząt ze środowiskiem, ale także nad ekokrytyką samą w sobie, w jej teoretycznych i ideologicznych uwikłaniach. To przede wszystkim takiej literaturze chcemy poświęcić konferencję.

Z przyjemnością informujemy, że podczas konferencji jako keynote speaker wystąpi profesor Scott Slovic (University of Idaho), jeden z najbardziej zasłużonych i rozpoznawalnych przedstawicieli ekokrytyki, który na początku lat 90. założył Association for the Study of Literature and Environment (ASLE), a obecnie pełni funkcję redaktora naczelnego „ISLE: Interdisciplinary Studies in Literature and Environment” – czołowego pisma poświęconego zagadnieniom ekokrytyki. Jako zwolennik umiędzynarodawiania ekokrytyki, profesor Slovic wygłaszał odczyty w ośrodkach akademickich na całym świecie, m.in. w Libanie, Francji, Brazylii czy Indiach. Jako Fulbright Scholar prowadził badania w Niemczech (University of Bonn, 1986-87), Japonii (University of Tokyo, Sophia University, and Rikkyo University, 1993-94) i Chinach (Guangdong University of Foreign Studies, 2006), oraz współpracuje z badaczami ekokrytyki na całym świecie, czego rezultatem jest m.in. redagowana przez niego na łamach prestiżowego czasopisma "World Literature Today" - "A Booklist of International Environmental Literature", która w ostatniej edycji zawierała również hasła dotyczące naszego regionu – Ukrainy i Polski.

 

Poniżej podajemy listę proponowanych zagadnień:

1) Filozofia i estetyka:

- ekologiczna epistemologia: epistemologiczne uwikłania literatury zorientowanej ekologicznie oraz ekokrytyki;

- ekokrytyka wobec tradycji metafizycznej; problem esencjalizmu w badaniach nad naturą i w ekokrytyce;

- estetyka eko-literatury, poetyka ekokrytyki;

- sprawczość dyskursu: czy ekokrytyka ma/miała realny wpływ na społeczną rzeczywistość?

- jednostka i środowisko: podmiot, agens, sieć, wspólnota (warianty ko-egzystencji w literaturze i myśli ekokrytycznej);

2) Poetyka, teoria, literatura:

- ekokrytyka a Teoria: metodologie badań i zwroty badawcze, ich możliwe przymierza i konflikty, np. ekokrytyka i zwrot lingwistyczny, przestrzenny, afektywny, studia postzależnościowe i biopolityczne;

- narratologia i poetyka jako narzędzia zwiększania świadomości ekologicznej;

- język jako dar i brzemię: reprezentacja i mimesis a literatura środowiskowa;

- podmiot piszący/czytający wobec natury: kwestia doświadczenia i interpretacji w ekokrytyce;

- czy nieantropocentryczne opowieści są możliwe? W stronę eko- i biocentrycznych narracji;

- ekokrytyka i feminizm

- kategorie krytyczne: ecopoetry, biopoetry, enviromental literature; ich istnienie i przejawy w polu literackim Europy Środkowo-Wschodniej;

3) Historia, specyfika, regionalizm:

- wędrujące pojęcia: zapożyczenia z teorii anglosaskiej i kwestia ich przyswojenia w obszarze kulturowym Europy Środkowo-Wschodniej;

- specyfika ekokrytyki w poszczególnych krajach Europy Środkowo-Wschodniej: Litwie, Łotwie, Estonii, Białorusi, Ukrainie. Polsce, Czechach, Słowacji, Słowenii, Chorwacji, Serbii, Bośni i Hercegowinie, Macedonii, Czarnogórze, Albanii, Bułgarii, Rumunii i na Węgrzech.

- ekokrytyka i globalizacja: kwestia globalności z „lokalnej” perspektywy;

- ekokrytyka a nowy regionalizm: punkty wspólne i rozbieżności;

- ekokrytyka a europejskie prądy/kierunki literackie: modernizm, awangarda, postmodernizm;

- ekokrytyka, literatura i post-komunizm;

- ekokrytyka a studia nad codziennością.

 

Zachęcamy do nadsyłania abstraktów od 200 do 350 słów na adres: dkntlconference@gmail.com

Języki konferencji: polski, angielski

Adres nadsyłania abstraktów: dkntlconference@gmail.com

Termin nadsyłania zgłoszeń: 7.03.2016

Termin powiadomienia o akceptacji zgłoszenia: 21.03.2016

Termin i miejsce konferencji: 21-22.05.2016

Rada naukowa:

Prof. Wojciech Soliński, Uniwersytet Wrocławski

Dr Wojciech Małecki, Uniwersytet Wrocławski