Heidegger w Polsce


MINIONA -

Pałac w Jabłonnie k. Warszawy
Częstochowa, ul. Zbierskiego 2/4

Tematem Konferencji pt. „Heidegger w Polsce” jest obecność myśli Martina Heideggera w polskiej humanistyce. W polskiej kulturze osoba i twórczość Heideggera odbierana jest i była wyjątkowo dwuznacznie. Z jednej strony, nikt nie zaprzecza, że jego wpływ na całokształt współczesnej kultury jest nie do przecenienia; jego twórczość doczekała się w Polsce wielu opracowań i przekładów, a jego idee rozwijali najwybitniejsi polscy intelektualiści (ks. J. Tischner, B. Skarga, K. Michalski, C. Wodziński, Wł. Stróżewski, H. Buczyńska-Garewicz, K. Tarnowski, J. Brach-Czajna i inni). Z drugiej strony, od początku recepcja jego filozofii była w Polsce spóźniona, pobieżna, i pozostająca na dalekim marginesie światowych dyskusji na ten temat. Doczekał się on również wielu jawnych wrogów: z racji swego stylu Heidegger uchodzi za "poetę" i pseudofilozofa. Niechęć do Heideggera pogłębiła jeszcze światowa dyskusja nad jego zaangażowaniem politycznym po stronie narodowego socjalizmu. Heidegger stał się w wielu kręgach persona non grata.

Przyglądając się historii polskiej recepcji filozofii Heideggera, można powiedzieć, że okres PRL to czas wymuszonej nieobecności, a następnie mozolnego przebijania się filozofii Heideggera do polskiej kultury filozoficznej, które wraz ze zmianą ustroju zakończyło się istną eksplozją jego przekładów i opracowań monograficznych. Równocześnie z przemianami ustrojowymi wyszedł ważny tom „Heidegger dzisiaj”. Kilka lat później, w roku 1994, po 67 latach od pierwszego wydania oryginalnego, pojawił się polski przekład Sein und Zeit. Lata 90 XX w. i pierwsza dekada XXI w. to czas wzmożonego zainteresowania Heideggerem, którego myśl łączono zarówno z podstawami jak i najnowszymi trendami całej współczesnej humanistyki. Znów jednak wraz z pojawieniem się tzw. Czarnych zeszytów Heidegger i jego filozofia stały się przedmiotem sporów, częściej jednak ostentacyjnej niechęci.

Wydaje się, że do grona najważniejszych tematów związanych z recepcją Heideggera w Polsce należą: spór o metafizykę, kwestia języka i przekładu, ogólna diagnoza kultury i rozumienie historii, analityka egzystencjalna, teologiczne odniesienia myślenia bycia oraz polityczne uwikłanie filozofii. Nie jest to, oczywiście, wyczerpująca lista tematów związanych z nazwiskiem Heideggera. Celem konferencji jest podsumowanie i omówienie dziedzictwa polskich kontaktów z myślą autora Wegmarken. Powinna ona odpowiedzieć na następujące pytania: Jakie są główne kierunki recepcji jego filozofii w Polsce? Jak wygląda obecność Heideggera nie tylko wśród zawodowych filozofów, ale w całej polskiej kulturze XX i XXI w.? Czy i w jaki sposób dyskutowali z Heideggerem np. Gombrowicz, Miłosz, Herbert, Stachura? Czy jest jakiś specyficzny rys polskiej recepcji Heideggera? Czy polskie kontakty z myślą Heideggera mają twórczy czy tylko odtwórczy charakter? Czy istnieje w Polsce porządna filozoficzna krytyka myśli Heideggera? Jeśli można mówić o jej polskiej specyfice recepcji jego idei, to na czym ona polega na tle recepcji filozofii Heideggera w innych krajach (Francji, Niemczech, Rosji, a także pozostałych krajach Europy Środkowo-Wschodniej)? Jak wygląda polskie środowisko heideggerystów? Czy jest ono jednolite, czy, przeciwnie, mocno zróżnicowane? Czy możemy mówić o istnieniu w Polsce heideggerowskiej lewicy i prawicy, reformatorów i ortodoksów? Na czym polega problem tłumaczeń prac Heideggera? W jakim stosunku pozostaje filozofia Heideggera do najważniejszych linii rozwojowych filozofii w Polsce? I jak ma się w Polsce, biorąc pod uwagę polskie karty historii, sprawa filozoficzno-politycznej oceny Heideggerowskiego zaangażowania, które przedstawiają m.in. Czarne zeszyty?






Źródło:  http://heidegger.pl

Aktualizacja:  2018-04-24