Konferencja "Kultura antycypacji"


MINIONA -

Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Online
Częstochowa, ul. Zbierskiego 2/4

Studenckie Koło Kulturoznawcze IKP UW 
zaprasza na studencko-doktorancką konferencję naukową

KULTURA ANTYCYPACJI

Warszawa, 14–15 maja 2015 r.

Książka "The Future as Cultural Fact" Arjuna Appaduraia powstała z przekonania, że etnografia i antropologia zbyt małą wagę przywiązują do badania przyszłości. Za pomocą kategorii przeszłości i teraźniejszości Appadurai zakreśla w niej kontury tego, co przyszłe, posługując się m.in. pojęciami aspiracji, antycypacji i wyobraźni. Przyszłość projektowana i antycypowana staje się faktem kulturowym i jako taka zaczyna oddziaływać zwrotnie na całość życia zbiorowego, w tym sferę praktyk indywidualnych i zbiorowych. Chcielibyśmy zaproponować namysł nad różnymi mechanizmami tego zjawiska. 

*Wyobraźmy sobie przypadek utalentowanego sportowca u progu kariery, który zostaje poddany kompleksowym badaniom. Okazuje się, że z powodu uwarunkowań genetycznych nigdy nie osiągnie zamierzonych wyników. Ponieważ klub wykreślił go z planów, musi on zrewidować swoje cele życiowe. Wyobrażenie przyszłości, które urzeczywistnia poprzez praktykę codziennych treningów, zostaje ograniczone przez sprzecznie z nim wizje.

*Drugi przykład: reżyser filmów o tematyce postapokaliptycznej, który jest jednocześnie działaczem ekologicznym. Treść kręconych przezeń filmów jest artykulacją jego wyobrażenia przyszłości i ma oddziaływać zwrotnie na widza. W zamierzeniu reżysera widz powinien zdiagnozować stan współczesnej im rzeczywistości i wypracować inne od filmowego wyobrażenie przyszłości, która znów uobecniać się będzie w praktykach. Tym sposobem filmy ukazujące świat przyszłości stają się przede wszystkim głosem w aktualnej debacie publicznej poświęconej ekologii i ukazują współczesne lęki i konflikty. 

*Trzeci przykład: bunt jednej z kolonii, w której rodzi się myśl o niepodległości. Przywódcy imperium nie brali do tej pory pod uwagę, że jej mieszkańcy mogą mieć jakiekolwiek wyobrażenie o własnej przyszłości, a tym bardziej dążyć do jego spełnienia. Skolonizowani zaś, konstruując wizję, w której zamieszkują niepodległe, suwerenne państwo, muszą liczyć się z polityką imperium. Wszelkie ich działania są w istocie walką z wyobrażeniami opresora. W wyniku szeregu rewolucji następuje stopniowy rozpad imperium, które jest zmuszone zmienić swoją politykę. 

Jednym z podstawowych dla współczesnej humanistyki zagadnień jest obecność przeszłości: jej trwanie, pamięć, rekonstrukcje i rekonfiguracje. Studia nad pamięcią należą do najprężniej rozwijających się dyscyplin badawczych, a pojęcia takie jak "pamięć kulturowa" czy "miejsca pamięci" na dobre zadomowiły się w dyskursie naukowym. W dobie dominacji tych studiów proponujemy odwrócenie wektora. Na podobnej zasadzie, jak bada się treść pamięci zbiorowej, jej residua, strategie memoryzacji, upolitycznienia wizji przeszłości – chcemy badać przyszłość. Nie chodzi jednak o literacką futurologię. Kluczową rolę odgrywa podwójny dynamiczny splot sfery praktyk i sfery wyobrażeń, ich wzajemne przenikanie się, oddziaływanie, wynikanie, modyfikowanie i reorientacja. O ile przy tym wyobrażenia odnoszą się do tego, co przyszłe, o tyle praktyki mają miejsce w teraźniejszości. 
Jeśli antycypacja – ten szczególny splot wyobrażeń przyszłości i aktualnych praktyk – stanowi sedno problemu badawczego, to już pole badawcze jest szersze. Wyznaczają je przede wszystkim techniki antycypowania, planowania czy projektowania przyszłości – nowoczesne i przednowoczesne, racjonalne i irracjonalne, funkcjonujące w różnych systemach kulturowych – takie jak magia, wróżbiarstwo, innowacja czy kalkulacja. Równie istotne są umiejętności wyobrażania sobie przyszłości – aspiracja, spekulacja, spodziewanie się, podejmowanie ryzyka – które także pozostają społecznie i kulturowo uwarunkowane. 
Zapraszamy zatem do refleksji nad mechanizmami powstawania wyobrażeń przyszłości (oraz roli, jaką w procesie tym odgrywa wyobraźnia), nad mechanizmami ich przeobrażania, ograniczania i artykulacji. 
Interesuje nas również, jak wyobrażenie przyszłości staje się swego rodzaju matrycą praktyk, jak ogranicza działania jednostek i grup, jak wpływa na zmianę stylu życia w sytuacjach granicznych (np. w przypadku wizji przyszłej wojny). Zachęcamy do namysłu nad tym, w jaki sposób jednostki i zbiorowości podporządkowują się mu po to, by tworzyć przyszłość „tu i teraz” (millenaryzm, anarchizm, rewolucja, terroryzm), a także, w jaki sposób wyobrażenia przyszłości prowadzą do przewartościowania wizji przeszłości i wpływają na praktyki pamięciowe. Pytamy wreszcie, co dzieje się wówczas, gdy wyobrażenie przyszłości ulega gwałtownemu załamaniu. 

Wypełniony formularz zgłoszeniowy prosimy nadsyłać do 17.04.2015 roku na adres kulturaantycypacji@gmail.com. O decyzji w sprawie przyjęcia zgłoszenia powiadomimy do 21.04.2015 roku. Opłata konferencyjna wynosi 100 zł i nie obejmuje zakwaterowania. Zapewniamy pomoc w organizacji noclegu. Konferencja odbędzie się w Instytucie Kultury Polskiej UW. Przewidujemy publikację wybranych tekstów w recenzowanym tomie zbiorowym. 

Formularz zgłoszeniowy dostępny jest na stronie: 
https://kolokulturoznawcze.wordpress.com/2015/03/02/zaproszenie-na-konferencje-kultura-antycypacji/

Konferencja organizowana przy współpracy Stowarzyszenia Katedra Kultury.






Źródło:  https://kolokulturoznawcze.wordpress.com/

Aktualizacja:  2015-04-07 20:07:43