IV Toruńskie Konfrontacje Archiwalne


MINIONA -

Collegium Humanisticum UMK
Częstochowa, ul. Zbierskiego 2/4

IV Toruńskie Konfrontacje Archiwalne koncentrowały się będą wokół zmian, jakie zachodzą w kulturze współczesnej w Polsce, będących aspektem szerszych przekształceń w świecie kultury, etykietowanych zazwyczaj jako przejście od modernizmu do kultury późnej nowoczesności i ich wpływu na funkcjonowanie archiwum i archiwistyki. Problemy, które dziś są identyfikowane przez praktyków, dla ich pełnego zdiagnozowania i powzięcia odpowiednich działań wymagają refleksji kulturowej, która w centrum swojego analitycznego języka umieszcza pojęcie kultury. Z ogromu problemów jakie naszym zdaniem należałoby podjąć wybraliśmy kilka, grupując je w cztery bloki zagadnień:

  1. Interdyscyplinarność i transdyscyplinarność a tożsamość archiwistyki:
    Współczesna refleksja nad nauką podejmuje krytykę dotychczasowych kryteriów wyodrębniania dyscyplin naukowych poprzez przyporządkowanie im jedynie właściwych obszarów badań i metod badawczych. Krytyce poddaje się także dotychczasowe rozumienie interdyscyplinarności jako po prostu współpracy przedstawicieli różnych dyscyplin. "Nowa" interdyscyplinarność zakłada swobodne poruszanie się przez badacza między różnymi dyscyplinami i swobodne przekraczanie ustanowionych tradycyjnie granic dyscyplinarnych. Rodzi to pytanie o tożsamość dyscyplinarną zarówno w wymiarze naukowym jaki i instytucjonalnym. W związku z powyższymi tendencjami we współczesnej kulturze można postawić następujące pytania: Czy archiwistyce potrzebne są wyraźne granice oddzielające ją od takich dyscyplin jak zarządzanie dokumentacją czy dyplomatyka? Czy archiwistyka przejmując metody badawcze informatologii traci swój charakter historyczny? Czy udział archiwistyki w dyskursie interdyscyplinarnym wymaga jasnego określenia co jest istotą archiwistyki, jej jądrem, jej specyfiką, która trwa niezależnie od dokonywania ożywczych zapożyczeń z innych dyscyplin naukowych? Co jest tym jądrem archiwistyki decydującym o jej tożsamości?
  2. Archiwa i polityka:
    We współczesnej kulturze zwraca się uwagę na kulturowy charakter polityki i związanej z nią władzy i przemocy. Tradycyjnie postrzegano ją jako związaną z instytucjami stricte politycznymi: rząd, policja, parlament i ich działaniami w sferze zarządzania. Dziś wskazuje się na jej rozproszony i kulturowy charakter. Sprawować władzę to konstruować reprezentacje świata legitymizujące władzę. W tej perspektywie archiwum stanowi miejsce, gdzie taką reprezentację świata się konstruuje. W związku z powyższymi tendencjami we współczesnej kulturze można postawić następujące pytania o: Archiwa jako narzędzie przemocy, wyłączenia ze społeczeństwa. Archiwa a prawa człowieka. Dostępność archiwów miarą demokracji. Archiwa prywatne i społeczne jako samoświadectwa i przejmowanie inicjatywy w dziedzinie archiwalnej przez czynniki społeczne. Przesunięcie akcentów z prac wewnętrznych na prace publiczne archiwów.
  3. Nowe źródła w nowych archiwach:
    Współczesna kultura to w dużym stopniu kultura multimediów. Oznacza to nie tylko zmianę technologiczną i związane z nią problemy dla funkcjonowania archiwum, ale ustanowienie nowej przestrzeni mentalnej. Jest to zatem także, a może przede wszystkim, nowy sposób myślenia o świecie, jego doświadczania i porządkowania. Nie zastępuje on dotychczasowej przestrzeni mentalnej zagospodarowanej przez druk. Ta koegzystencja stwarza dodatkowe problemy. W związku z powyższymi tendencjami we współczesnej kulturze można postawić następujące problemy: Kwestia wieczystego zachowania informacji zawartych w wielkich bazach elektronicznych. Zjawisko cyfrowego średniowiecza. Nowe podejście do problemu kształtowania zasobu archiwalnego. Archiwa filmowe i fotograficzne.
  4. Myślenie archiwalne:
    We współczesnej kulturze obserwujemy tendencje do upowszechnienia poza archiwum i archiwistami, "myślenia archiwalnego" - dokumentowania przeszłości. W świecie kultury późnej nowoczesności, denaturalizującej wszelkie granice, jest ono narzędziem, za pomocą którego konstruowane jest trwanie tożsamości indywidualnych i zbiorowych. W związku z powyższymi tendencjami we współczesnej kulturze można postawić następujące pytania o: Archiwum jako sposób na oswojenie świata, zastąpienia chaosu informacyjnego kosmosem. Myślenie archiwalne w sztuce współczesnej. Archiwa w popkulturze - funkcjonowanie archiwów w świadomości społecznej jako składnik kultury w danym miejscu i czasie.





Źródło:  http://www.historia.umk.pl/tka/

Aktualizacja:  2013-10-20 00:00:00