Konferencja stanowi próbę przekroczenia wąskiej perspektywy rozumienia dizajnu jako sposobu nadawania formy estetycznej i funkcjonalnej przedmiotom użytkowym oraz stylizacji plakatom lub książkom. Chcielibyśmy wprowadzić pojęcie dizajnu krytycznego do debaty akademickiej, określić jego miejsce pośród innych praktyk projektowania, zarysować wielość perspektyw mówienia o nim oraz opisać strategie i ...praktyki wykorzystywane przez projektantów w ramach nurtu krytycznego tak w Polsce, jak i na świecie.

Konferencja ma na celu spojrzenie na historyczne i formalne aspekty projektowania jako medium krytyki społecznej. Takie ujęcie dizajnu, w myśl jego funkcji krytycznej, zainicjuje dyskusję na temat stylu życia rozwiniętych społeczeństw, roli przypisywanej markom i nazwiskom projektantów, nadmiernej konsumpcji, ekologii, recyklingu, wykluczeń, praw człowieka, zrównoważonego rozwoju oraz innych problemów społecznych.

Tego rodzaju spojrzenie wymaga podejścia interdyscyplinarnego, dlatego też nasze zaproszenie kierujemy do szerokiej grupy zainteresowanych: adeptów zarówno różnych dziedzin humanistyki (historia sztuki, filozofia, kulturoznawstwo, etnologia, medioznawstwo), nauk społecznych (socjologia) jak i praktyków – studentów wydziałów form przemysłowych i grafiki uczelni artystycznych, oraz do czynnych projektantów.

Proponowane obszary zagadnień:

1. Kształtowanie się nurtu krytycznego w ramach dizajnu:
- Italian Radical Design; First Things First Manifesto; Hertzian Tales – archeologia, genealogia i przemiany dizajnu krytycznego.
- Dlaczego dizajn krytyczny, dlaczego dizajn społecznie zaangażowany?
- Polskie praktyki zaangażowane.

2. Społeczna rola dizajnu:
- Dizajn – przyjaciel czy wróg kapitalizmu?
- Dizajn jako forma oporu, manifestacji i edukacji.
- Społeczna odpowiedzialność biznesu a dizajn zaangażowany.
- Hand made jako praktyka krytyczna.
- Uwikłania biznesowe, cele społeczne – współpraca czy wzajemne wykluczenie?
- Wyzwania dizajnu jako krytyki społecznej: rozpoznawanie, wyznaczanie i zagospodarowanie przyszłych potrzeb społecznych.

3. Formalne i estetyczne aspekty dizajnu krytycznego:
- Ikony high design vs ikony dizajnu krytycznego – podobieństwa i różnice.
- Projektowanie prospołecze i aspołeczne – rożne cele, te same środki?
- Dizajn społecznie zaangażowany a sztuka krytyczna.
- Critical design vs affirmative design – cele, strategie, praktyki.

4. Filozoficzne konteksty dizajnu:
- Dizajn krytyczny a teoria krytyczna.
- Etyka w projektowaniu.
- Dizajn – ucieczka czy odpowiedź na hybrydyczność świata? (Baumanowska płynna nowoczesność).
- Marki, nazwiska, konsumpcja produktów czy znaków (Baudrillard).
- Dizajn w perspektywie fenomenologii i hermeneutyki poręczności (Heidegger).

5. Posthumanistyczne ujęcie dizajnu:
- Dizajn a thing studies / historie niekonwencjonalne, itp.
- Analiza dizajnu z perspektywy ANT (Latour).
- Geny, narody, kultury, ciała. Co jeszcze możemy zaprojektować?
- Rzecz – najlepszy przyjaciel człowieka?

6. Ujęcie praktyczne dizajnu:
- Inspiracje i źródła własnej twórczości.
- Interpretacje własnych prac.
- Cele i zadania własnych projektów.

Czekamy także oczywiście na propozycje referatów, wykraczające poza powyższe obszary zainteresowań.
Jesteśmy otwarci na wszelkie ujęcia i propozycje.

Planowane jest wydanie publikacji pokonferencyjnej, zawierającej referaty uczestników po pozytywnej recenzji.

Organizatorzy: Sekcja Wizualna Koła Naukowego Kulturoznawców UJ

Opieka naukowa: dr Andrzej Leśniak (Instytut Kultury UJ),
dr Jan Sowa (Instytut Kultury UJ)

Konferencję odbędzie się pod patronatem Dziekana Wydziału Zarządzania i Komunikacji Społecznej dr. hab. prof. UJ Jacka Ostaszewskiego