W dniach 20-21 czerwca 2016 r. w Instytucie Języków Romańskich i Translatoryki
odbyła się międzynarodowa konferencja naukowa pt. „Poe, Grabiński, Ray, Lovecraft. Współzależności, paralele, przenikanie”. Było to wydarzenie o doniosłym, międzynarodowym znaczeniu, ponieważ oprócz naukowców z Polski, wzięli w nim również udział badacze z USA, Francji, Włoch i Rosji.

Nasza konferencja stanowiła próbę zbadania tajemniczych paraleli łączących
twórczość czterech pisarzy, twórców fantastyki grozy, horroru, opowieści z dreszczykiem, czy «weird fiction»: Edgara Allana Poe, Stefana Grabińskiego, Jean Ray oraz Howarda Phillipsa Lovecrafta.

Podczas dwudniowych obrad, które zostały otwarte przez Dziekana elekta Wydziału Filologicznego, prof. dra hab. Krzysztofa Jarosza oraz dr hab. Katarzynę Gadomską, zostało poruszonych wiele ważnych kwestii dotyczących literatury fantastycznej tych czterech autorów.

Pierwszego dnia wystąpienia referaty w języku polskim wygłosili naukowcy z polskich jednostek naukowych, tak m.in. Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Jagielloński, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytet Łódzki, Uniwersytet Rzeszowski, Uniwersytet Gdański, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Uniwersytet Śląski.

Drugi dzień obrad uświetnił wykład plenarny prof. Arnaud Huftier z Université de
Valenciennes et du Hainaut-Cambrésis we Francji, pt. Jean Ray: “l’Edgar Poe belge” ou le “Lovecraft flamand”? Po wykładzie plenarnym prof. Huftier zostały wygłoszone referaty w językach obcych: w j. francuskim, j. włoskim oraz w j. angielskim.

Podczas całej konferencji usłyszeliśmy zarówno referaty, które poświęcone były
twórczości jednego z twórców jak i te, które skupiały się na wybranych ujęciach
komparatywnych ich twórczości.

Dr hab. Hanna Ratuszna z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu w swoim
referacie poruszyła temat symboliki odbicia, powtórzenia oraz opisała poetykę marzeń sennych i zjawisko „Schwermut” w twórczości E. A. Poe i Stefana Grabińskiego. O mistyczno-ezoterycznej symbolice lustra w nowelistyce Stefana Grabińskiego mówił również prof. Andrea de Carlo z Università degli Studi di Napoli “L’Orientale” we Włoszech.

O korespondencjach w twórczości Stefana Grabińskiego i E. A. Poe mówiły również dr Małgorzata Ślarzyńska z Uniwersytetu Waszawskiego („Wenecja grozy w opowiadaniach Edgara Allana Poe i Stefana Grabińskiego” i mgr Agnieszka Łazicka z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu („Wokół różnych wymiarów dziwności. Znaczenie fantastyki Edgara Allana Poego dla twórczości Charlesa Baudelaire’a i Stefana Grabińskiego”), która w swoim referacie nawiązała również do twórczości wybitnego francuskiego poety, który był tłumaczem dzieł E. A. Poe na język francuski. W wystąpieniach nawiązywano także do innych twórców, w twórczości których odnaleźć można wpływy autorów, którym poświęcona była konferencja. Byli to m.in. André de Lorde (referat dr hab. prof. UŁ Tomasza Kaczmarka na temat „Edgar Allan Poe e André de Lorde: alla ricerca dello spavento”), Harriet Prescott Spofford, François Blais czy Eliade (PhD. Anca Mitroi-Sprenger z Brigham Young University z USA wygłosiła referat pt. „Mondes parasites chez Ray, Grabinski et Elliade”).

Niektórzy z naukowców, oprócz licznych dowodów fascynacji, przenikania się,
tajemniczych korespondencji, jakie łączyły twórczość tych czterech pisarzy ukazali również różne aspekty trudności przekładu ich dzieł na inne języki. Byli to m.in. mgr Mariagrazia Pelaia – tłumacz literatury polskiej (przede wszystkim twórczości Stefana Grabińskiego) na język włoski oraz mgr Karolina Kwaśna z Uniwersytetu Jagiellońskiego, która przedstawiła pojęcie ekwiwalencji w przekładach H.P. Lovecrafta na język polski. O włoskich tłumaczeniach Stefana Grabińskiego i jego recepcji we Włoszech mówił dr Claudio Salmeri z Uniwersytetu Śląskiego.

Podczas konferencji podniesiono wiele ważnych kwestii, zarówno dotyczących
twórczości Poe, Ray, Lovecrafta i Grabińskiego, jak i fantastyki, które niewątpliwie otwierają nowe kierunki badań literaturoznawczych, ukazując tym samym, że literatura fantastyczna ma wiele oblicz, które warte są zbadania i opisania.