Literatura stanowi znaczną część kultury, z kolei rozwijająca się technologia, a także nowe media, wkraczające w naszą codzienność, zmieniają nie tylko dotychczasowe przyzwyczajenia oraz sposób pracy czy myślenia, ale także wpływają na literaturę.

Właściwie od wielu dekad (nawet w czasach „przedcyfrowych”) literatura ulegała technologicznym wpływom z zewnątrz. Pojawienie się radia, kina, następnie telewizji, komputera i Internetu spowodowało, że nie tylko czytamy inaczej, ale również mamy okazję do obcowania z zupełnie innymi formami dzieł literackich, okołoliterackich, a nierzadko również paraliterackich. Kultura, czy też sztuka słowa, pod naporem rozwijającej się w szybkim tempie technologii, domaga się współcześnie dookreślenia dokładnej kondycji oraz pozycji, w jakiej się znajduje. Wiąże się to także z postawieniem pytań o status literatury, autora i odbiorcy, czy wręcz o sytuację całego środowiska literackiego i komunikacji literackiej.

Podejmując się tych rozważań, Koło Literackie Anafora zorganizowało 26 maja 2017 roku, na Wydziale Filologiczno-Historycznym Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, I Ogólnopolską Konferencję Naukową Szanse, możliwości, zagrożenia współczesnej literatury. Konferencja została objęta Honorowym Patronatem Jej Magnificencji Rektor AJD, dr hab., prof. AJD Anny Wypych-Gawrońskiej, a w tym roku opatrzona podtytułem: Anomalie, parodie i znaki. In memoriam Lucinae Rożek. W ten sposób upamiętniono postać zmarłej 20 lutego 2016 roku dr hab., prof. AJD Lucyny Rożek, która była wieloletnim pracownikiem naukowym Akademii, założycielką i kierownikiem Zakładu Teorii Literatury w latach 1996-2011. Profesor Rożek była promotorką i recenzentką wielu rozpraw magisterskich oraz doktorskich, autorką serii wydawniczej „Prace Interdyscyplinarne”. Napisała cztery monografie własne, współredagowała cztery tomy prac zbiorowych.

Do jej ostatnich publikacji należą m.in. Antropologia kultury mieszczańskiej (wydana w roku 2016, pod wspólną redakcją z dr Joanną Ławnikowską-Koper) i Postmodernistyczne paradygmaty kultury i literatury (2013). Zorganizowała dziewięć międzynarodowych konferencji o charakterze interdyscyplinarnym w kraju oraz była współorganizatorem i koordynatorem pięciu międzynarodowych na Krymie (poświęconych twórczości Adama Mickiewicza). Konferencja z 17 listopada 2014 roku, zatytułowana Anomalie, parodie i znaki hiperrzeczywistości w tekstach literatury postmodernistycznej stała się inspiracją dla pierwszej edycji Szans, możliwości, zagrożeń współczesnej literatury.

Podczas uroczystego otwarcia konferencji JM Rektor AJD oraz Dziekan Wydziału Filologiczno-Historycznego, dr hab., prof. AJD Agnieszka Czajkowska, podkreślały wkład profesor Rożek w rozwój polskiej myśli literaturoznawczej. Dziekan ze wzruszeniem wspominała charyzmatyczną mentorkę wielu częstochowskich akademików z Zakładu Teorii Literatury. Postać i sylwetkę naukową profesor Rożek, podczas wykładu inauguracyjnego, przedstawił dr hab., prof. AJD Artur Żywiołek, opowiadając o trzech charakterystycznych metodologiach, jakimi kierowała się w badaniach. Gościem honorowym konferencji była córka profesor Rożek, pani Beata Ostrowska, która wyraziła radość z zaproszenia i inicjatywy organizacji konferencji.

Młodzi badacze, reprezentujący ośrodki akademickie z całej Polski (Toruń, Poznań, Lublin, Warszawę, Kraków, Katowice, Kielce, Częstochowę), podjęli się refleksji nad współczesną literaturą oraz jej kulturowo-technologicznymi kontekstami, co zaowocowało spojrzeniem między innymi na związki literatury z nowymi mediami i najpopularniejszymi portalami społecznościowymi. Nie zabrakło też dociekań na temat nieoczywistych form literackich takich, jak liberatura, poezja migowa czy książka obrazkowa.

Całe sprawozdanie z konferencji można znaleźć na stronie internetowej Koła Literackiego Anafora pod adresem: http://anafora.dmz.edu.pl/sprawozdanie-z-konferencji-naukowej-szanse-mozliwosci-zagrozenia-wspolczesnej-literatury/

Oprac. Katarzyna Piotrowska, Michał Wilk