Polskie Towarzystwo Retoryczne wspólnie z Katedrą Italianistyki Uniwersytetu Warszawskiego zapraszają na XIX konferencję PTR zatytułowaną Retoryka racji i emocji w czasach kryzysu.

Ostatnie doświadczenie kryzysu to przede wszystkim pandemia Covid-19, która stała się początkiem różnych innych kryzysów: politycznych, społecznych, indywidualnych. Złożone relacje między racjonalnością i irracjonalnością, rozumem i emocjami występowały i występują w rozmaitych sytuacjach życiowych, powodujących niepewność, zagrożenie, zwiększanie ryzyka: w innych historycznie zaświadczonych pandemiach (np. czarna śmierć, Wielki Kryzys), w dyskursach na temat kryzysów w życiu prywatnym, zawodowym, społecznym. Zapraszamy zatem do wspólnej refleksji retorycznej nad racjami i emocjami, które pojawiają się w sytuacjach kryzysowych jako reakcja na zagrożenie oraz jako środek zaradczy w celu przezwyciężenia trudności.

Tematyka referatów może obejmować następujące zagadnienia, w analizie których – zgodnie z tradycją konferencji organizowanych przez PTR – prosimy uwypuklić teorie, koncepcje i metody retoryczne:

• Jakie retoryczne wybory i sposoby narracji sprawiają, że jakaś trudna sytuacja jest opisywana jako ‘kryzys’?
  Jakie są retoryczne sposoby wpływania na percepcję kryzysu (np. przemilczanie, ograniczanie informacji, nadmiar informacji, infodemia, ramowanie, narzucanie narracji, działania PR)?
• Jakie są sposoby realizowania relacji ethos – logos – pathos w sytuacji kryzysu? Czy emocje to zawsze irracjonalność? Czy można racjonalnie kierować emocjami w sytuacji niepewności?
• Jakie postawy oraz emocje indywidualne i kolektywne pojawiają się w trakcie kryzysu (np. przygnębienie, obojętność, strach, gniew, mobilizacja)? Jaki jest ich potencjał retoryczny?
• W jaki sposób te emocje są wykorzystywane w działaniach perswazyjnych (np. poprzez manipulację, antagonizację, mobilizowanie do działania, demobilizację)? Kto i w jakim celu instrumentalizuje emocje?
• Jakie argumenty w przestrzeni publicznej są formułowane w obronie racjonalności postępowania w sytuacji kryzysu?
• Jakie są retoryczne sposoby racjonalnych prób radzenia sobie z kryzysem (np. rola wypowiedzi specjalistów; kampanie społeczne na rzecz rozwiązań postulowanych przez ekspertów; polemika publiczna zwolenników i przeciwników proponowanych przez władze rozwiązań)?
• W jaki sposób ludzie reagują na kryzys (np. apatia; niezdecydowanie; bierny opór lub aktywne protesty wobec przekonywania do podjęcia określonych działań; uleganie perswazji osób, które przekonują do łatwych i szybkich rozwiązań; promowanie oddolnych inicjatyw obywatelskich w celu rozwiązania sytuacji kryzysowej)?
• Jakie środki retoryczne są używane w konstruowaniu obrazów różnych sytuacji kryzysowych w literaturze, w filmach, w satyrze i karykaturze, w pracach naukowych, w reportażach, w mediach społecznościowych itd.?
• Jakie środki i strategie retoryczne stosowano w opisie różnych sytuacji kryzysowych w tekstach dawnych i współczesnych?
• Czy istnieją specyficzne wzorce retoryczne w opisywaniu różnych typów kryzysów (np. w polityce, gospodarce, ochronie zdrowia, edukacji i nauce, w kwestiach społecznych, w kwestiach klimatu, w życiu osobistym i zawodowym)?