Entomologia słowiańska to czwarta już z cyklu Międzynarodowych Konferencji Naukowych „Humanistyka w Przyrodzie – Przyroda w Humanistyce”, których celem jest interdyscyplinarne, humanistyczne – diachroniczne i synchroniczne spojrzenie na przyrodę ożywioną i nieożywioną. Tematyka cyklu pozwala na przedstawienie aspektów przyrodniczych w rozważaniach filologicznych, kulturoznawczych, folklorystycznych, historycznych i antropologicznych. W organizowanym cyklu spotkań jako humaniści wkraczamy na teren badań tradycyjnie eksplorowany przez przyrodników, dlatego też zapraszamy do współpracy biologów, geografów, geologów czy fizyków, którzy chcą zaakcentować humanistyczny pierwiastek swoich rozważań naukowych.

Owady są przedstawicielami najliczniejszej i najbardziej zróżnicowanej gatunkowo gromady królestwa zwierząt. Jako liczne małe stworzenia, które trudno dostrzec, usłyszeć, poczuć, przez człowieka są często uznawane za nieważne, bezużyteczne, nieatrakcyjne istoty, wyrządzające liczne szkody lub natrętne i przeszkadzające w codziennym bytowaniu. Wybrane gatunki tych zwierząt zapylają, by związywały się owoce i produkują pożywny miód, będący ważnym elementem ludzkiej diety, a także wytwarzają włókna służące do produkcji odzieży. Ludzie już przed wiekami dostrzegli przydatność tych stworzeń, a  wspólne funkcjonowanie często okupione jest pewną dozą ich niewoli.

Owady jako małe istoty nie są jednak całkiem bezbronne wobec człowieka. Ich siła tkwi w wielości, a także w cechach gatunkowych, którymi obdarzyła je natura. Ludzie, choć potrzebują owadów, zwalczają je, bo się ich boją. Nie uznają ich ogromnej roli w tworzeniu ziemskiego ekosystemu. Strach przed ukąszeniem lub wyrządzanymi szkodami w uprawach sprawia, że człowiek coraz częściej walczy z owadami, czym powoduje wymieranie nie tylko tych szkodzących jemu gatunków, ale wielokrotnie także tych, bez których nie będzie mógł przetrwać. Owady potrafią też zabić człowieka, więc często strach przed spotkaniem z nimi powoduje, że ludzie uwieczniają je w swoich dziełach. Należy też pamiętać, że w literaturze i sztuce twórcy pokazują także pożyteczność i piękno owadów – pszczół, motyli czy chrząszczy mieniących się feerią barw i zachwycających zorganizowaniem swoich społeczności.

Zaproponowany tytuł spotkania, czyli Słowiańska entomologia to nawiązanie do badań prowadzonych przez biologów – przedstawicieli gałęzi nauki zwanej entomologią. Badacze humaniści dzięki zaproponowanemu tematowi konferencji mogą przyczynić się do wzbogacenia biologicznego obrazu owadów o językowy, literacki i kulturowy element badań nad tymi stworzeniami, przedstawiony ze slawistycznej perspektywy.  

W ramach konferencji Słowiańska entomologia proponujemy następujące kręgi tematyczne:

·         Owady w słowiańskiej frazeologii

·         Owady w onomastyce języków słowiańskich

·         Folklor Słowian o owadach

·         Owady jako motywy literackie w literaturach słowiańskich

·         Motyw owada w literaturze fantastycznej

·         Słowianie a owady – wspólne bytowanie i strach przed inwazją

·         Pozytywna rola owadów

·         Szkodnik, pasożyt, zabójca – negatywne postrzeganie owadów

·         Owady jako istoty społeczne

·         Owady w kulturach słowiańskich

Na zgłoszenia konferencyjne czekamy do 30 września 2023 r. Zgłoszenie prosimy przesłać na adres: humanistyka.przyroda@gmail.com. 

Oplata konferencyjna wynosi 250 PLN lub 55 EUR (dla gości z zagranicy) i obejmuje częściowe pokrycie kosztów wydania recenzowanej monografii.

Zapraszamy Państwa serdecznie do udziału! Obrady konferencyjne odbędą się na platformie MS Teams.

Komitet organizacyjny konferencji:

Prof. dr hab. Mariola Walczak-Mikołajczakowa – przewodnicząca Komitetu Organizacyjnego

Dr Magdalena Baer – sekretarz

Dr Patryk Borowiak

Dr Tatiana Ganenkova