Szanowni Państwo,
serdecznie zapraszamy Państwa na tegoroczną, XIII Międzynarodową Konferencję Naukową z cyklu „Na pograniczach kultur i narodów. Przemiana, dostosowanie, trwanie”, która odbędzie się w formie hybrydowej w dniach 11-13 września 2025 roku w Uczelni Państwowej im. Jana Grodka w Sanoku.
Już po raz kolejny jest okazja do zaprezentowania aktualnego stanu najnowszych badań oraz twórczego spojrzenia na kwestie pograniczy rozumianych nie tylko w kategoriach przestrzenno-etnicznych, ale także jako miejsca spotkania się odmiennych zbiorowości, zróżnicowanych nie tylko społecznie, ale także religijnie, kulturowo z ich wzajemnym oddziaływaniem na siebie.

Zapraszamy do zgłaszania wystąpień na poniżej przedstawione tematy:
- mniejszości narodowe na pograniczach: poczucie własnej tożsamości i jej relacja do tożsamości innej grupy narodowej;
- sposoby określania tożsamości grupy, wspólnoty, jednostki w relacji do „innego” i do „swojego” - konflikty czy tolerancja;
- dylematy społeczno - demograficzne: dzietność, starzenie się populacji, proporcje grup społeczno - zawodowych, ludność pograniczy w grupach wieku, małżeństwa mieszane na pograniczach, opieka społeczna, poziom edukacji - wykształcenia, migracja wieś - miasto, problematyka wykluczenia osób pod względem statusu materialnego, zdrowotnego (niepełnosprawność), płci; stan zdrowotności i opieki medycznej na pograniczach (w relacji do obszarów centralnych);
- migracje ekonomiczne (transgraniczne);
- podobieństwa i odmienność polskich pograniczy;
- edukacyjny wymiar migracji;
- zagadnienia oświaty mniejszości narodowych na pograniczach;

społeczeństwo wielokulturowe: relacje społeczne i kulturowe na pograniczach, na styku etnosów, wyznań, kultur, narodów, dyfuzja kultur na pograniczach;
- pogranicza – trwanie w pamięci;
- doświadczenia związane z odmiennością na pograniczach;
- polskie pogranicze wobec wyzwań współczesnego świata;
- przemiany obyczajowości świeckiej i religijnej, dorocznej i rodzinnej; „własna” a „inna” obyczajowość - trwanie i zmiana;
- kultywowanie własnej (narodowej czy regionalnej) tradycji kulturowej, a wpływy zewnętrzne;
- wyznania (religie), Kościoły i ich relacje na pograniczach; struktury kościelne na pograniczach;
- sztuka sakralna na pograniczach: zachowanie własnej tradycji artystycznej (stylowej), a oddziaływanie innych („obcych”) wzorów artystycznych;
- „swoje” i „obce” środowisko artystyczne; artysta (z) pogranicza
i współczesne formy upowszechniania sztuki na pograniczach; ruch artystyczny mniejszości narodowych, formy kultywowania własnej kultury; pogranicze w polityce kulturalnej (państwa i lokalnej);
- dziedzictwo artystyczne na pograniczach (kłopotliwe, sfragmentaryzowane, pluralistyczne, wspólne czy kategoryzowane jako inne i obce, dziedzictwo jako produkt); waloryzacja – działania konserwatorskie i muzealne;
- zagadnienia polityki gospodarczej w regionach pogranicznych – ekonomiczny wymiar relacji transgranicznych; szanse i bariery rozwoju przedsiębiorczości na obszarach pogranicza; - dysproporcje stanu infrastruktury (technicznej) – pogranicza, a inne obszary; strategie rozwoju regionów i subregionów;

- konflikty zbrojne na pograniczach;
- bezpieczeństwo wewnętrzne na pograniczach;
- orientacje polityczne ludności na pograniczach; wsparcie dla poszczególnych partii (elektoraty), trwałość i dynamika zmian, zaufanie do polityków; państwo jako ”swoje” (moje) czy dystans?; inne zakresy świadomości politycznej;
- gospodarka leśna – aspekt gospodarczo – eksploatacyjny,
a naturalne zasoby leśne jako wartość ogólnospołeczna;
- wartość i ochrona krajobrazu naturalno - kulturowego w procesie modernizacji gospodarczej pograniczy; zasoby naturalno
- przyrodnicze i ich ochrona czy degradacja pod hasłem rozwoju
i postępu gospodarczo-technicznego