Inkluzja społeczna dzieci i młodzieży z grup ryzyka
Komitet honorowy: prof. dr hab. Zbigniew Machaliński, dr Waldemar Budziński, dr Marek Wojtkowski, Osipowa Irina Kliniczna – doktor nauk socjologicznych, szefowa programów Fundacji dziecięcej „Wiktoria” (Moskwa), Rożkow Michaił Iosifowicz – doktor nauk pedagogicznych, profesor, główny specjalista Instytutu Dzieciństwa Rosyjskiej Akademii Edukacji (Moskwa)
Przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu jest obecnie jednym z najważniejszych zagadnień i celów europejskiej polityki społecznej. W Strategii Zrównoważonego Rozwoju, dokumencie przyjętym w 2001 roku po Traktacie Lizbońskim, wskazano, że to „człowiek jest najważniejszym czynnikiem rozwoju – kapitałem ludzkim”, a ograniczanie wykluczenia społecznego i wszelkie formy przeciwdziałania temu zjawisku są priorytetem celów Wspólnoty.
Wykluczenie społeczne, jako jedno z głównych zagrożeń społecznych, którego rozmiary i przejawy należy ograniczać i skutecznie eliminować, stanowi jednocześnie przeciwieństwo zjawiska partycypacji i inkluzji społecznej (włączenia) – głównego czynnika rozwoju i trwania społeczeństwa obywatelskiego. Konceptualizacja i operacjonalizacja pojęcia wykluczenia społecznego nastręcza wiele trudności z uwagi na wielowymiarowość tego zjawiska.
Jednym z najważniejszych zadań współczesnej edukacji jest wychowanie osobowości społecznie zorientowanej. Drogi rozwiązania tego problemu ogniskują się w rozwoju umiejętności społecznych dzieci i młodzieży – takich umiejętności osobistego zachowania i relacji interpersonalnych, które pozwolą im na kontrolowanie i kierowanie własnym życiem, na rozwój pozytywnej adaptacji do środowiska społecznego, dokonanie zmian w środowisku zgodnie z własnymi zainteresowaniami i potrzebami. Problemy dzieci i młodzieży z grup ryzyka, niska samoocena, zwiększona zależność od otoczenia społecznego, nieukształtowane umiejętności samokontroli, brak poważnych celów życiowych powodują wrażliwość na wpływy społeczne. Na tym etapie szkoła jest główną instytucją socjalizacji, zwłaszcza w warunkach kryzysu rodziny i innych struktur społecznych.
Ramowy program Konferencji:
- 9.30 – 10.00 – rejestracja uczestników
- 10.00 – 10.30 – otwarcie Konferencji
- 11.00 – 12.30 – sesja plenarna
- 12.30 – 13.30 – przerwa obiadowa
- 13.30 – 15.30 – wygłaszanie referatów w panelach dyskusyjnych
- 15.30 – 16.00 – sprawozdania z dyskusji panelowych (podsumowanie)
- 16.00 – 16.20 – przerwa na kawę
- 16.30 – 18.00 – warsztaty
Podczas Konferencji podjęta zostanie m.in. debata na temat inkluzji społecznej dzieci i młodzieży z grup ryzyka. Planujemy ponadto wydanie publikacji pokonferencyjnej.
Tematyka referatów:
- Panel I „Profilaktyka”
1. Aspekty teoretyczne i metodologiczne zjawiska ekskluzji i inkluzji społecznej.
2. Wsparcie społeczne, psychologiczne, pedagogiczne i integracja społeczna dzieci z grup ryzyka.
3. Działania psychoedukacyjne nakierowane na podnoszenie umiejętności komunikacyjnych dzieci i młodzieży z grup ryzyka.
4. Kształtowanie postaw obywatelskich i animacja społeczno-kulturalna wśród dzieci i młodzieży ze środowisk zagrożonych.
5. Wykorzystanie nowoczesnych technologii w profilaktyce.
6. Profilaktyka w zakresie agresji – umiejętności rozwiązywania sytuacji konfliktowych.
7. Dysfunkcjonalność systemu rodzinnego jako predykator wykluczenia społecznego dzieci i młodzieży.
8. Działania nakierowane na zapobieganie powstaniu syndromu wyuczonej bezradności jako podstawowe działania profilaktyki ubóstwa.
9. Zapobieganie wykluczeniu medialnemu i technologicznemu.
10. Wsparcie instytucjonalne w zakresie zapobiegania bezdomności.
11. Innowacyjne sposoby spędzania wolnego czasu jako forma działań profilaktycznych.
12. Współczesne getta – działania środowiskowe mające na celu rewitalizację dzielnic i niwelowanie różnic społecznych.
13. Marginalizacja młodzieży w społeczeństwie ludzi dorosłych.
- Panel II „Terapia”
1. Występowanie zaburzeń psychicznych u dzieci i młodzieży z grup ryzyka.
2. Uwarunkowania psychologiczne i społeczne przestępczości nieletnich w XXI w.
3. Terapia behawioralna w leczeniu dzieci i młodzieży społecznie niedostosowanych.
4. Tworzenie nowoczesnych systemów pomocy dla młodzieży nadużywającej narkotyków i alkoholu.
5. Leczenie ofiar przemocy.
6. Leczenie dzieci i młodzieży z doświadczeniem wykorzystywania seksualnego.
7. Zapobieganie i leczenie zaburzeń zachowania u młodzieży mającej konflikt z prawem.
8. Kształtowanie systemu wartości w terapii młodzieży z grup ryzyka.
9. Sukcesy i porażki terapii pedagogicznej w środowiskach zagrożonych marginalizacją społeczną.
10. Wczesne wspieranie rozwoju dzieci z grupy ryzyka – działania diagnostyczne, terapeutyczne. Praca w zespole terapeutycznym.