Konferencja "bibliotekarz nowej generacji" zorganizowana była w ramach obchodów 80-lecia Książnicy Płockiej im. Władysława Broniewskiego, 50-lecia czasopisma naukowego „Humanizacja Pracy” oraz 100-lecia Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich.

W popularnym obiegu funkcjonuje myślenie, że bibliotekarze po prostu zaspokajają tylko potrzeby czytelnicze. Warto to ująć inaczej: bibliotekarze mają także, a może przede wszystkim kreować te potrzeby. Idąc z duchem czasu, wzbogacają swoją wiedzę o sposoby wykorzystania nowych technologii w promowaniu czytelnictwa i bibliotek. „Nowy” bibliotekarz to ktoś, kto posiada dużo więcej kompetencji, aby inspirować i pomagać. Dzięki jego pracy i zaangażowaniu biblioteki stają się w coraz większym stopniu  przestrzeniami kultury, edukacji, inspiracji i twórczej wymiany myśli.

Czy w XXI wieku powinniśmy się obawiać tego, że biblioteki kiedyś znikną? Co zrobić, by nie zapominali o nas czytelnicy a odwiedzali także nieczytający? Czy zawód bibliotekarza ma przyszłość i jaki powinien być bibliotekarz nowej generacji? Nad tym zastanawiali się uczestnicy konferencji naukowej.

Wystąpienia:

1.      prof. zw. dr hab. Danuta Walczak-Duraj  (Katedra Socjologii Polityki i Moralności Uniwersytetu Łódzkiego, Redaktor Naczelna „Humanizacji Pracy”) – Społeczne funkcje współczesnego bibliotekarza – wprowadzenie do konferencji

2.      mgr Joanna Banasiak (Książnica Płocka im. Władysława Broniewskiego) – Jak teoria trzeciego miejsca staje się praktyką w Książnicy Płockiej

3.      mgr Iwo Hryniewicz (Biblioteka Narodowa, Zakład Wypożyczania Krajowego i Zagranicznego) - Academica i Polona - nowa jakość dostępu do kultury

4.      mgr Ewa Nowak (pisarka, publicystka, pedagog-terapeuta) – Czytam sobie, czyli jak nie stracić raz pozyskanego czytelnika

5.      mgr Monika Wachowicz (Katedra Informatologii i Bibliologii Uniwersytetu Łódzkiego) – Wykorzystanie technologii informacyjno-komunikacyjnych w upowszechnianiu kultury czytelniczej wśród dzieci i młodzieży

6.      mgr Joanna Pasztaleniec-Jarzyńska  (Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich) – Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich na rzecz profesjonalizacji zawodu bibliotekarza i integracji środowiska

 7.      mgr Beniamin Muszyński (Krakowska Akademia im. A. F. Modrzewskiego) – Gra książkowa jako niekonwencjonalne narzędzie promocji czytelnictwa w bibliotece

8.      dr Grażyna Walczewska-Klimczak  (Biblioteka Narodowa) - Współpraca bibliotek publicznych i szkolnych w świetle realizacji zadań Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa

9.      mgr Przemysław Kowalski (Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Piaseczno) – Bibliotekarz jako „człowiek orkiestra” i jego rola w środowisku lokalnym

10.      Dariusz Sędek (Wydawnictwo NASZA KSIĘGARNIA) – Promocja książek dziecięcych i młodzieżowych na przykładzie działań Wydawnictwa NASZA KSIĘGARNIA

11.  Karoloina Milczarek (Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji) – Prezentacja projektów edukacyjnych na zasadach programu Erasmus+ przeznaczonych dla pracowników bibliotek

Prof. Danuta Walczak-Duraj (Uniwersytet Łódzki) podkreśliła,  że współczesny bibliotekarz to specjalista, który łączy wiedzę z kreatywnością, empatię z poczuciem humoru, często musi podejmować odważne decyzje, być menadżerem i animatorem kultury. Bibliotekarz współczesny bierze udział w budowaniu kapitału społecznego i ludzkiego a to jest możliwe wtedy, gdy współpracują ze sobą różne podmioty i instytucje.

Dzisiejsza biblioteka to nie tylko wypożyczanie książek, fachowa informacja, spotkania autorskie ale także miejsce przyjazne, zachęcające do odpoczynku i realizowania swoich pasji. O teorii tzw. „trzeciego miejsca” mówiła Joanna Banasiak, Dyrektor Książnicy Płockiej. Coraz częściej otwieramy się na tych, którzy nie znaleźli dla siebie innego dobrego miejsca, gdzie mogliby się spotkać, porozmawiać, podzielić poglądami, doświadczeniami, rozwijać swoje umiejętności. „Trzecie miejsce”, poza domem i pracą, to przestrzeń, w której odpoczywamy, spędzamy wolny czas, szukamy inspiracji. Stąd najróżniejsze działania skierowane do dzieci, młodych matek, seniorów.

Ewa Nowak, autorka książek dla młodzieży, podkreślała, że sami zniechęcamy młodzież do czytania, wysyłając im wciąż negatywne komunikaty naszpikowane złą statystyką dotyczącą stanu czytelnictwa. Zamiast rzucać gromy na nieczytających, może warto wreszcie wskazać tych, którzy czytają? Co dziesiąty Polak z lubością sięgnął po więcej niż 7 pozycji książkowych w ciągu roku a  13 procent młodych ludzi celebruje czytanie. A dlaczego nie czytają? Bo zdaniem młodych ludzi jest za dużo książek dla ich grupy wiekowej, są zbyt infantylne a w bibliotekach nie chcą być w jednym dziale z literatura dla dzieci.

W czasie konferencji zwrócono również uwagę na konieczność wprowadzania nowych technologii, skierowanych przede wszystkim do młodzieży. Mogą to być gry książkowe, najróżniejsze aplikacje, programy tworzone specjalnie z myślą o tych, których trzeba zachęcać do czytania w sposób nieszablonowy, innowacyjny.

Podsumowując, bibliotekarz nowej generacji to człowiek, który nie boi się otwierać na nowe rodzaje działalności w swojej placówce, życzliwy fachowiec o ogromnej wiedzy, z poczuciem humoru, realista, który w swoim miejscu pracy realizuje to, co innym może wydawać się niemożliwe. Celem konferencji była zarówno dyskusja na temat społecznego wizerunku bibliotekarza, jak i integracja środowiska bibliotekarskiego.

Konferencja była częścią projektu „Tak dla historii. Tak dla przyszłości”, dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Elzbieta Dobroń