Praktyki wobec zwierząt w XXI wieku
Altruizm i pomaganie zwierzętom, zjawiska psychospołeczne wynikające nie tylko z empatii, osadzone są w złożonych motywacjach i pełnią różnorodne funkcje. Ratują życie i zdrowie zwierząt, ale także niejednokrotnie stanowią formę terapii realizowanej przez osoby poszukujące zaspokojenia własnych potrzeb psychologicznych i społecznych właśnie w relacjach ze zwierzętami. Wspieranie zwierząt generuje jednak koszty, bowiem należy do aktywności w istotny sposób osłabiających zasoby, jakimi dysponują osoby decydujące się na pomaganie i opiekę nad potrzebującymi. W społecznej percepcji pomoc innym ludziom zawsze wiąże się z dużym uznaniem i zrozumieniem. W dobie zmian relacji ludzko-nie-ludzkich ukierunkowanych na dostrzeganie potrzeb gatunków pozaludzkich coraz silniejszy jest także społeczny trend pomagania przedstawicielom tychże gatunków. Polacy ten rodzaj aktywności obywatelskiej z jednej strony mocno wspierają, ale z drugiej nadal traktują nieco pobłażliwie. Osoby angażujące się w działania na rzecz zwierząt muszą się mierzyć z licznymi wyzwaniami, których często nie są świadome, kiedy wkraczają na ścieżkę aktywizmu. Okazuje się, że zmęczenie pomaganiem (z ang. compassion fatigue) dotyczy nie tylko pomagania innym ludziom, ale także pomagania zwierzętom. Szczególnie dlatego, że aktywistki i aktywiści prozwierzęcy rzadko mają do dyspozycji instytucjonalne wsparcie oferowane przez profesjonalistów.
Jest to ważne o tyle, że nieuzupełnianie zasobów (psychicznych, społecznych, ale także materialnych) osób, które są zaangażowane w pomaganie, prowadzić może do skutków negatywnych dla pomagających. Z punktu widzenia całego społeczeństwa aktywność obywatelska o charakterze wolontariatu jest bardzo ważna i należy o nią dbać. Aktywiści jednak potrzebują wsparcia.
Pomaganie zwierzętom niesie więc emocje pozytywne, ale też generuje koszty. Ratuje życie zwierząt, ale zmusza do konfrontowania się z ich śmiercią oraz z okrucieństwem innych ludzi. Zmienia świat ratowanych zwierząt, ale zmusza do zderzenia z niezmiennością i oporem systemowych rozwiązań lub błędnych praktyk. Udzielanie pomocy zwierzętom stanowi działalność łączącą różne aspekty funkcjonowania ludzko-nie- ludzkich społeczeństw: wymaga znajomości prawa, weterynarii, psychologii ludzi i behawioryzmu zwierząt. Domaga się badania otoczenia społecznego osób zarówno pomagających zwierzętom, jak i krzywdzących je. Pomaganie zwierzętom łączy się również z edukacją: kształtowaniem postaw i rozwijaniem empatii. Niesie jednak zagrożenia: zmęczenia, wyczerpania, obniżonego nastroju, ale i somatycznych chorób wynikających z zarażenia się chorobami odzwierzęcymi, ukąszeń czy innych zranień.
Konferencja, a po niej publikacja poświęcona tej tematyce mają zebrać prezentacje naukowe związane z analizą zagadnienia zmęczenia pomaganiem u aktywistów i aktywistek prozwierzęcych.
Interesujące nas zakresy tematyczne:
• Działania interwencyjne na rzecz zwierząt
• Opieka weterynaryjna
• Domowa opieka hospicyjna
• Domowe eutanazje zwierząt
• Opieka i „pseudoopieka”– krytyczna analiza troski o zwierzęta
• Socjalizacja i kształcenie do opieki nad zwierzętami
• Wyzwania rehabilitacji i fizjoterapii zwierząt
• Prowadzenie domów tymczasowych
• Wolontariat w schroniskach dla bezdomnych zwierząt
• Pośredniczenie w adopcjach
• Ratownictwo zwierząt
• Działania ratownicze na rzecz ludzi we współpracy ze zwierzętami
• Zwierzęta w sytuacjach kryzysowych
• Działania prawne na rzecz zwierząt
• Weterynaryjna praca socjalna
• Pierwsza pomoc dla zwierząt
• Terapia poprzez działania na rzecz zwierząt
Do udziału czynnego (wystąpienia z referatem) w konferencji zapraszamy badaczy i badaczki reprezentujących nauki społeczne, humanistyczne i ścisłe; osoby związane z
aktywizmem zwierzęcym oraz przedstawicieli organizacji pozarządowych czy samorządów.
Do wysłuchania referatów i do dyskusji zapraszamy naukowców, studentów, a także uczniów szkół związanych z zakresem tematycznym konferencji.
Jesteśmy otwarci na kontakt z różnorodnymi środowiskami – zapraszamy do kontaktowania się z nami.