Instytut Literaturoznawstwa (Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Śląskiego) w Katowicach zaprasza na ogólnopolską konferencję naukową "Płeć w badaniach nad Zagładą", która odbędzie w Katowicach 14–16 maja 2020 roku w Centrum Informacji Naukowej i Bibliotece Akademickiej (CINiBA) (Katowice, ul. Bankowa 11a).

Na współczesne badania nad Zagładą coraz większy wpływ mają metodologię do tej pory niezwiązane bezpośrednio ze studiami nad Holokaustem. Niewątpliwie istotną, choć do tej pory pomijaną kwestią, jest płciowość zarówno ofiar, jak i sprawców oraz świadków Zagłady. Wydaje się, że trudno mówić dziś o Holokauście, nie uwzględniając takich kategorii jak: płeć, wiek, orientacja seksualna, czy pozycja społeczna. Wszystkie te czynniki wpływały na różnorodność doświadczeń ludzi dotkniętych eksterminacją. Uniwersalizacja Zagłady (poznania empirycznego) prowadzi do odbierania jednostkowości, niepowtarzalności i wyjątkowości doświadczenia. Celem organizatorów konferencji jest ukazanie zasadności badania różnych reprezentacji Zagłady z perspektywy gender studies i z uwzględnieniem kwestii seksualności, cielesności, kobiecości i męskości. Choć do połączenia dwóch interesujących nas perspektyw badawczych dochodzi relatywnie rzadko, to badacze – zarówno polscy, jak i zagraniczni, coraz częściej dostrzegają potrzebę włączenia refleksji dotyczącej płci w obręb holocaust studies. Jak zauważa Dorota Głowacka, „Problematyka płci stosunkowo późno pojawiała się jako kategoria badawcza w refleksji nad przedstawialnością Zagłady. […] Pamięć o Zagładzie zdominowało […] przekonanie, że problematyka płci nie powinna odgrywać roli w badaniach nad Zagładą”1. Proponowana przez nas konferencja ma stać się przyczynkiem dla poszerzenia refleksji genderowej w badaniach nad Zagładą. W dyskusji na temat kategorii płci ofiar Holokaustu ważny wydaje się także głos Yehudy Bauera: „Z przeprowadzonych do dzisiaj badań wynika, iż mało wątpliwości budzi fakt, że pod pewnymi względami los [Żydówek] oraz ich problemy były rzeczywiście inne od losu i problemu żydowskich mężczyzn. A jeśli wszelkie doświadczenie ludzkie ma charakter płciowy […], Zagłada nie może być wyjątkiem. Rzeczywiście wydaje się, że problemy, z jakimi mierzyli się kobiety jako kobiety i mężczyźni jako mężczyźni, mają szczególną siłę oddziaływania w tak ekstremalnej sytuacji jak Zagłada”2.

Proponowane zagadnienia badawcze:

kobiece i męskie doświadczanie Zagłady;
relacja matka - córka, ojciec – syn;
odmienne strategie przetrwania Żydów i Żydówek;
męski i kobiecy świadek - metody kształtowania relacji;
przemoc generalizacji - ofiary bez płci;
sprawcy i sprawczynie - literackie oraz kulturowe reprezentacje;
ciało żydowskie
wyparta cielesność, pominięta (homo)seksualność;
kobieca strategia pisarska jako kategoria kontyngentna;
problem „dyktatury rasy”;
kreacja postaci kobiecej i męskiej w literaturze (po)obozowej;
muzułmanin – muzułmanka?

Do udziału w konferencji zapraszamy literaturoznawców, kulturoznawców, filmoznawców, teatrologów, socjologów, historyków, judaistów, psychologów, przedstawicieli gender studies oraz wszystkich pozostałych badaczy zainteresowanych zaproponowana przez nas tematyką.

Zgłoszenia według załączonego na stronie internetowej wzoru (www.plecizaglada.wordpress.com/formularz-zgloszeniowy) prosimy nadsyłać na adres e-mail: plec.zaglada@wp.pl do 15 marca 2020 roku. O zakwalifikowaniu wystąpień poinformujemy uczestników pocztą elektroniczną do 31 marca 2020 roku. W przypadku dużej liczby zgłoszeń zastrzegamy sobie możliwość wyboru referatów.