Koło Naukowe Młodych Krytyków Uniwersytetu Wrocławskiego serdecznie zaprasza na ogólnopolską konferencję naukową U(ś)cisk teraźniejszości. Kulturowe ujęcia problemów współczesnego świata, która odbędzie się 26–27 maja 2023 roku w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego. Konferencja stanowi część II Festiwalu im. Jacka Łukasiewicza organizowanego przez Pracownię Współczesnych Form Krytycznych.

„Zmienia się skóra świata (...) rozpoczyna się nowa epoka – epoka uścisku z teraźniejszością” – ogłaszał Tadeusz Peiper w Punkcie wyjścia, artykule wstępnym w pierwszym numerze „Zwrotnicy” (1922). Awangardowy poeta z nadzieją spoglądał w przyszłość, na czekające człowieka wielkie odkrycia, wynalazki i idee. „Uścisk” oznaczał ekscytację nowością, możliwościami cywilizacji, które stawały się twórczą inspiracją dla Awangardy Krakowskiej. Podług słów Peipera miasto miało być „zaczarowaną wyspą potężnych wzruszeń”, ludzka masa – „współpracownikiem nowego piękna”, a maszyna – „poetyczną czarodziejką jego rozpalonych snów”. Takie fenomeny jak „szybkość, wynalazczość, nowość, potęga człowieka i epoki” zdaniem pisarza stanowiły „przedmiot nieznanych uniesień”. Sztuka miała afirmatywnie odzwierciedlać teraźniejszość oraz współdziałać z nowymi formami życia, przekuwając je na formy artystyczne.

W świetle problemów, z jakimi zmaga się ludzkość 100 lat po ukazaniu się manifestu „Zwrotnicy”, futurologiczne marzenia Peipera okazują się rażąco nieaktualne. Procesy społeczne, cywilizacyjne i gospodarcze, które można skojarzyć z hasłem „Miasto, masa, maszyna”, doprowadziły w ciągu XX wieku do wielu sytuacji kryzysowych. Rewersem urbanizacji, uprzemysłowienia, homogenizacji społecznej i kultu produktywności jest widmo katastrofy klimatycznej, atomizacja zbiorowości, pogłębiające się nierówności społeczne i ekonomiczne będące pokłosiem zglobalizowanego kapitalizmu. To tylko niektóre z problemów, z jakimi zmaga się współczesny człowiek. Czas pandemii i tocząca się tuż za granicą naszego kraju wojna zmuszają do krytycznego spojrzenia na wartości stanowiące podwaliny współczesnej cywilizacji.

Świadomość kryzysu tych wartości daje się zauważyć w kulturze XXI wieku – w tekstach naukowych, publicystycznych, użytkowych, mass mediach, dziełach sztuki, itd. Kultura schyłku nowoczesności nieustannie pozostaje w „uścisku z teraźniejszością”, w którym nie pozostaje nic z dawniej przyjacielskiego gestu współpracy, który chciała w nim dostrzegać historyczna awangarda. Raczej przypomina on dzisiaj zwarcie zapaśników. Dominować zaczyna raczej kontestacja „ucisku teraźniejszości” -- poszukiwanie recepty na zmianę, snucie alternatywnych projektów. Taki krytyczny namysł naznacza wiele współczesnych tekstów kultury, często wyznaczając problematykę wkraczającą w dziedzinę posthumanizmu; mamy nadzieję, że staną się one przedmiotem ciekawych,  konferencyjnych wystąpień.

Zaproponowana tematyka może być ujmowana z wielu perspektyw, dlatego do udziału w sesji zapraszamy studentów, doktorantów i badaczy zainteresowanych literaturą, teatrem, filmem, sztukami wizualnymi, nowymi mediami, publicystyką, dyskursem filozoficznym, naukowym, itd. 

Proponowana problematyka:

• różne dziedziny ekspresji artystycznej wobec takich współczesnych problemów, jak kapitalistyczny wyzysk ekonomiczny, nierówności, wykluczenie, niepokój społeczny, konflikty zbrojne, degradacja środowiska naturalnego w ujęciu humanistycznym/posthumanistycznym;
• sztuka odnawiająca lub poddająca rewizji tradycję awangardy (poetyka, motywy, kwestie światopoglądowe);
• kategorie teraźniejszości i nowości w dzisiejszej kulturze; 
• wpływ nowych mediów i polityki na postrzeganie świata (globalne i lokalne);
• futurologia dziś – apokaliptyczne wizje a afirmatywne projekty przyszłości;
• alternatywne projekty współczesnego życia w dyskursie poradnikowym, mediach
  i publicystyce, np.. (np. slow life, mindfulness, zero waste, projektowanie lokalnych wspólnot).

Podstawowe informacje

·         Przewidywany czas wystąpienia: 20 minut

·         Ostateczny termin nadsyłania abstraktów: 30 kwietnia 2023 r.

·         Prosimy o nadsyłanie zgłoszeń za pomocą formularza zgłoszeniowego dostępnego pod poniższym linkiem: https://forms.gle/DX94sE1Gx1JcJ7vb9 

·         Język konferencji: polski

·         Koszt udziału w konferencji: 150 zł

·         Po konferencji planowana jest publikacja wybranych artykułów w punktowanym czasopiśmie naukowym.

·         Kontakt: knmk.uwr@gmail.com

Organizatorzy

Koło Naukowe Młodych Krytyków Uniwersytetu Wrocławskiego:

Kajetan Poniatyszyn

Julia Iwanicka

Weronika Kociołek

Olga Karlińska

Justyna Godlewska

Laura Lempert

Opiekunka koła – dr Dobrawa Lisak-Gębala

Konferencja stanowi część II Festiwalu im. Jacka Łukasiewicza organizowanego przez Pracownię Współczesnych Form Krytycznych Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego.