W dniach 9-10 kwietnia 2015r. w Wydziale Pedagogicznym Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku odbyła się I Międzynarodowa Konferencja Naukowa pt. RODZINA. Zagrożenia, problemy, perspektywy rozwoju i pomocy. Inicjatywa organizacji konferencji została podjęta przez Zakład Pedagogiki Społecznej, Profilaktyki i Resocjalizacji. Współorganizatorami konferencji były cztery zagraniczne ośrodki naukowe: Mykolas Romeris University in Vilnius, Lithuania; National Academy of Pedagogical Science of Ukraine; Trenčianska univerzita Alexandra Dubčeka, Slovenská republika; Česká pedagogická společnost, Česká republika.

Patronat honorowy nad konferencją objął Burmistrz miasta Pułtusk oraz Starosta Pułtuski.

Konferencja sytuowała się w obszarze pedagogiki, pedagogiki społecznej oraz pracy socjalnej. Jej celem była wieloaspektowa wymiana myśli i doświadczeń w zakresie badań nad rodziną. Dysputy, deliberacje, kontemplacje i eksploracje nad rodziną prowadzone były wokół czterech bloków tematycznych: a) Rodzina w dobie transformacji ustrojowej – przemiany i ewaluacje; b) Współczesna zagrożenia i problemy; c) Instytucjonalna i pozainstytucjonalna pomoc rodzinie; d) Rodzina a dziecko.

Debaty prowadzono w trzech częściach plenarnych oraz ośmiu sekcjach tematycznych. W konferencji aktywnie uczestniczyło ponad stu prelegentów z trzydziestu siedmiu ośrodków naukowych w Polsce (m.in. Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Pedagogium, Wyższa Szkoła Nauk Społecznych w Warszawie, Uniwersytet Gdański, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Uniwersytet Rzeszowski, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie, Uniwersytet Wrocławski, Akademia Pomorska w Słupsku, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytet Łódzki, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Uniwersytet Szczeciński, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Dolnośląska Szkoła Wyższa we Wrocławiu, Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie) oraz innych instytucji zajmujących się problemami rodziny a także czterech zagranicznych ośrodków akademickich (Mykolas Romeris University in Vilnius, Litwa; University of Ss. Cyril and Methodius, Trnava, Słowacja; National Academy of Pedagogical Science of Ukraine; Trenčianska univerzita Alexandra Dubčeka).

Gości przywitał Dziekan Wydziału Pedagogicznego dr Tadeusz Cichosz oraz Przewodnicząca konferencji dr hab. prof. AH Małgorzata Przybysz-Zaremba.

Zanim przystąpiono do uroczystego otwarcia obrad plenarnych Przewodnicząca konferencji dr hab. Prof. AH Małgorzata Przybysz-Zaremba poprosiła gości o uczczenie pamięci wybitnych profesorów, pedagogów i ekspertów problematyki rodziny, których nazwiska zamieszczono w Komitecie Naukowym Konferencji. Minutą ciszy uczczoną pamięć Prof. zw. dr hab. Stanisława Kawuli z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie oraz Prof. zw. dr hab.  Ladislava Macháčeka z Univerzita sv. Cyrila a Metoda w Trnavie. Przewodnicząca podkreśliła: „ich dzieła na długo pozostaną w naszej pamięci i będą nam służyć w zdobywaniu kolejnych tytułów i stopni naukowych”.

Obrady plenarne w pierwszym dniu konferencji rozpoczęła Prof. zw. dr hab. Anna Kwak z Uniwersytetu Warszawskiego, która przedstawiła rodzinę jako stałą i zmieniającą się formę życia, w której tkwi istotny faktor – jakim jest siła więzi w rodzinie, scalająca rodzinę i nadając jej odpowiednią formę.

 Z kolei dr hab. prof. DSW Mirosława Nowak-Dziemianowicz z Dolnośląskiej Szkoły Wyższej we Wrocławiu poruszyła kwestię przemian i ewaluacji współczesnej rodziny. Ukazując rodzinę jako „elastyczną formę”, której kształty konstruuje „świat życia”.

Ks. dr hab. prof. UKSW Jan Niewęgłowski z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie przedstawił „Ideę małżeństwa i rodziny w nauczaniu Jana Pawła II”. Dwa kolejne wystąpienia zaprezentowali: dr hab. prof. UWM Ewa Kantowicz z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurski w Olsztynie przedstawiająca wyzwania jakie stoją przed współczesną rodziną a także programy pracy socjalnej z rodziną oraz dr hab. prof. MRU Tomas Butvilas z Mykolas Romeris University w Wilnie prezentujący formy współpracy rodziny z instytucjami wychowania przedszkolnego na przykładzie Emilii Redżio.

Drugą część obrad plenarnych rozpoczęło wystąpienie gości z Mykolas Romeris University w Wilnie. Dr hab. prof. MRU Justinas Sadauskas oraz dr hab. prof. MRU Asta Railiene zaprezentowali: „Fulfilling Needs of Children from Social Risk Families in social work perpective”. Natomiast prof. zw. dr hab. Valdonė Indrašienė oraz dr Violeta Jegelevičienė w swoim wystąpieniu poruszyli temat: „Social pedagogical assistance for parents preparing children to change pre- school into pre-primary school”.

Dr hab. prof. WSNS Hanna Żuraw (Pedagogium, Wyższa Szkoła Nauk Społecznych w Warszawie) podjęła się próby syntezy wybranych wątków tkwiących w rodzinie z osobą niepełnosprawną. Dr hab. Dorota Plucińska (Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku) czyniła poszukiwania wzorów i autorytetów rodziny w lekturach polonistycznych zgodnie z podstawą programową.

Dr hab. Maria Boużyk (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie) przedstawiła „Postulat wychowania otwartego na religię w ujęciu Jacka Woronieckiego – propozycja dla współczesnej rodziny”. Dr hab. prof. AH Maciej Kołodziejski (Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku) zaprezentował rodzinę jako priorytetowe środowisko rozwijania audiacji muzycznej dziecka.

Obrady zakończyło wystąpienie dr hab. prof. AH Małgorzaty Przybysz-Zaremby (Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku) przedstawiające wybrane problemy, dysfunkcje i patologie tkwiące w rodzinie rzutujące na dynamizację zachowań ryzykownych młodzieży.

Po zakończeniu obrad plenarnych uczestnicy konferencji mieli możliwość uczestniczenia w dwóch rodzajach warsztatów tematycznych prowadzonych przez praktyków: Radzenia sobie z konsekwencjami przemian ról społecznych kobiet i mężczyzn we współczesnych rodzinach – dr Bożena Józefów-Czerwińska; Sytuacja konfliktowa – dążenie do porozumienia bez przemocy - mgr Łucja Worobiej, mgr Dawid Urbanowski, które doskonale uzupełniły dyskusje obrad plenarnych.

Po południu obrady przeniesiono do czterech sekcji tematycznych, w których prowadzono teoretyczno-empiryczne konwersacje wokół transmutacji rodziny jej zagrożeń i problemów, heterogenicznego wymiaru pomocy rodzinie a także relacji: rodzic/rodzice – dziecko.

W drugim dniu konferencji obrady plenarne rozpoczęła prof. zw. dr hab. Walentyna Łozowiecka (Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku/ Państwowa Akademia Nauk Pedagogicznych Ukrainy) wystąpieniem zatytułowanym „Zadania, funkcje i role w rodzinie wobec współczesnych zmian społeczno-ekonomicznych”. Ks. dr hab. prof. UKSW Janusz Surzykiewicz (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie) i dr Marta Kulesza (Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie) przedstawili „Modele pracy z rodziną w oparciu o koncepcję zasobów, zasobów rodzinnych – nowa perspektywa podejścia do rodziny w obszarze pomocy psychopedagogicznej”. Z kolei dr hab. Piotr Tomasz Nowakowski (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II) poruszył problem sekt w aspekcie profilaktycznym, jako niezwykle ważny we współczesnej rodzinie. Dr hab. prof. AH Janusz Bielski (Akademia Humanistyczna im. A. Gieysztora w Pułtusku) przedstawił wyniki badań dotyczących poczucia samotności ludzi III wieku.

Obrady plenarne zakończyło wystąpienie ks. prof. zw. dr hab. Andrzeja Gretkowskiego (Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Janusza Korczaka w Warszawie) zatytułowane „Chore dziecko-chora rodzina. Formy pomocy i wsparcia” – niezwykle bolesne i przejmujące.

Olbrzymie zainteresowanie dyskursem na temat rodziny implikowało prowadzeniem dalszym dyskusji w trzech sekcjach tematycznych. Prelegenci poruszali różnorakie kwestie, problemy, asumpty i faktory związane z rodziną/tkwiące w rodzinie, które rozpatrywano na wielu płaszczyznach: prawnej, pedagogicznej, psychologicznej, socjologicznej, filozoficznej, itp.

Kompilując, interdyscyplinarny dyskurs na temat rodziny jaki prowadzono podczas I Międzynarodowej Konferencji Naukowej pt. RODZINA. Zagrożenia, problemy, perspektywy rozwoju i pomocy, nie ukazał pełnego i holistycznego modelu współczesnej rodziny, która nieustannie podlega oddziaływaniom afirmatywno-pejoratywnych faktorów konstruowanych przez współczesny świat. Jestem przekonana, iż druga międzynarodowa konferencja naukowa, którą planujemy zorganizować za rok, skupi jeszcze większe grono teoretyków a przede wszystkim praktyków, dając tym samym wiele konstruktywnych wniosków będących przyczynkiem do dalszych dyskusji i debat w specjalistycznych instytucjach pomocy rodzinie a być może opracowania innowacyjnych programów.

dr hab., prof. AH Małgorzata Przybysz-Zaremba

Przewodnicząca Komitetu Naukowo-Organizacyjnego